Zoo de ruimte in!

Met 'Zoo de ruimte in!' heeft Pollet een indrukwekkend naslagwerk geschreven over de ruimtevaart door de jaren heen. In het boek vind je informatie over vrijwel alle ruimtereizen die hebben plaatsgevonden voor er een mens de ruimte in werd gelanceerd. Dieren werden veelal gebruikt om te kijken wat deze vorm van reizen voor gevolgen had. Dit zorgt voor trieste beelden. Dieren die levend verbranden, stikken, te pletter storten, door stress een hartstilstand krijgen, enzovoorts.

Met deze feiten opent Pollet de ogen van de lezer. De wetenschap gebruikt deze dieren voor eigen doeleinden maar kijkt niet naar de intrinsieke waarde van elk dierlijk individu. In plaats daarvan zijn ze blij als er weer een dier overlijdt, omdat ze dan weten wat ze vooral niet moeten doen. Pollet houdt het verhaal zo objectief mogelijk waardoor je geen mening voorgeschoteld krijgt. Dat is de kracht van dit boek.

Het eerste dier dat in een baan om de aarde werd gebracht, was een hondje dat luisterde naar de naam Laika. In plaats van in een gouden mandje werd het hondje op 3 november 1957 in de ruimte gekatapulteerd, nadat ze van de straat was geplukt in Moskou. Op dat punt in de geschiedenis van de ruimtevaart wisten de Russische wetenschappers vooraf dat ze de raket niet opnieuw naar de aarde konden halen. Er bestond immers nog geen ruimteschip met hitteschild dat nodig is om een veilige terugkeer uit een omloopbaan te garanderen. De wetenschappers wisten dus op voorhand dat Laika de tocht niet zou overleven.

In het beste -of slechtste?- geval zou Laika een hele reeks omwentelingen om de aarde maken, maar bij de terugkeer van Spoetnik-2 levend in de dampkring verbranden. Daarom hadden de wetenschappers een zachte dood voor Laika voorzien. Er was een systeem bedacht waardoor men na verloop van tijd van op aarde een gif in Laika’s voedsel kon mengen. Hierdoor zou Laika zachtjes en pijnloos inslapen.

Maar niet lang na de lancering van Spoetnik-2 liep het al fout. De cabine waarin Laika zat, had een thermostaat aan boord. De temperatuur moest constant op 15 graden Celsius gehouden worden. Een sensor raakte stuk en al na enkele uren steeg de temperatuur tot 40°Celsius. Door de snelheid van de raket en de onverdraaglijke hitte in de cabine liep de hartslag van Laika op van 103 tot 240. Uiteindelijk raakte het dier, dat vast geriemd zat, helemaal in paniek en stierf het na vier rondjes rond de aarde een gruwelijke dood. De vreselijke doodstrijd van Laika had zo’n zeven lange uren geduurd.

Lees het volledige verhaal van Laika en nog veel meer in het boek 'Zoo de ruimte in!' Het is te koop in onze webshop.

De voorbije honderd jaar werden talloze dieren misbruikt voor het onderzoeken van de gevolgen van gewichtloosheid op het lichaam van levende wezens. Je zou denken dat het misbruik van apen, honden, ratten of muizen in dierproeven voor de ruimtevaart verleden tijd is. NASA beëindigde het gebruik van primaten in ruimtevaartexperimenten in het begin van de jaren negentig, toen zij vaststelden dat de resultaten niet relevant waren voor menselijke astronauten.

Proefdiernemers bij ons in België en Nederland zetten nog steeds proefdieren in om de effecten van de ruimte op astronauten te meten. Hierbij maken ze gebruik van proefmuizen om de gevolgen van gewichtloosheid op het lichaam van astronauten te voorspellen. De dieren worden daarvoor niet in de ruimte gekatapulteerd maar ondergaan wel een pijnlijke en wrede procedure in het proefdierlab.

Dieren zijn geen astronauten en kunnen, in tegenstelling tot menselijke vrijwilligers, geen toestemming geven om proefpersonen te zijn of om hun leven te riskeren voor de menselijke nieuwsgierigheid.