Zimbabwe wil ivoor verkopen om olifanten te doden.

Internationale handel in ivoor is verboden sinds 1989 onder CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora). Toch wil Zimbabwe de toestemming krijgen voor een uitzondering. Zo'n uitzondering (die zich niet beperkte tot één land) is in het verleden tot twee maal toe verleend (in 1999 en in 2008). ¹Dit onder het mom dat zo'n eenmalige massaverkoop de vraag van de consument zou bevredigen maar ook inkomsten zou genereren voor beschermingsmaatregelen voor olifanten én stroperij zou tegengaan. Het is echter heel moeilijk bewijs terug te vinden dat aantoont dat deze inkomsten daadwerkelijk ingezet werden voor natuurbeheer. Net zoals dat studies aantonen dat slechts een onbenullige fractie van de opbrengst van jachtrechten aangewend worden voor hetzelfde doel.

Daarnaast bestaat er bewijsmateriaal dat dergelijke uitzonderingen catastrofale gevolgen kunnen hebben. Zo toont een studie aan dat gepubliceerd is in de National Bureau of Economic Research dat de uitzondering van 2008 resulteerde in een enorme toename van zowel stroperij , illegale ivoorproductie en -smokkel.²

Bij deze olifantentop zijn onder anderen veertien Afrikaanse ministers van Natuur en Toerisme aanwezig. Opmerkelijk is dat Kenia, die radicaal tegen een opheffing is¹, niet uitgenodigd werd. China en Japan, (één van) de grootste afnemers van ivoor, zijn dan wel weer aanwezig. Het doel van deze top is om tot een gezamenlijk standpunt te komen ter voorbereiding van de internationale CITES-conferentie in Panama in November. ²

Zimbabwe beweert onder meer dat de stilgevallen inkomsten uit toerisme door de coronapandemie hen noodzaakt andere middelen te zoeken voor natuurbeheer.¹ Onder hetzelfde motto maakte het land eind april bekend dat het tot 500 jachtrechten op bedreigde savanne- en bosolifanten zal verkopen. Nochtans is het land al jarenlang aan het proberen het verbod op internationale handel in ivoor op te heffen.²

De berichtgeving over het uiteindelijke doel van de theoretische opbrengsten van het besproken ivoor is ook op zijn minst tegenstrijdig te noemen: op het ene moment wordt er gepraat over beschermingsmaatregelen voor olifanten en op het andere moment gaat het over de nood aan 'beheer' door overpopulatie.³

Legon: "Enerzijds zouden de inkomsten die voortkomen uit jachttoerisme dienen voor beschermingsmaatregelen voor wilde dieren en hun habitat en anderzijds zouden inkomsten uit ivoor - die deels zouden ontstaan uit net diezelfde beschermingsmaatregelen⁴- juist aangewend worden om wilde dieren af te maken, hoe contradictorisch kan het zijn?

Een uitzondering op het verbod op internationale handel geeft een gevaarlijk signaal aan stropers en smokkelaars dat olifanten en hun slagtanden handelswaar zijn en dat het verbod toch niet zo strikt is. Ook voor consumenten zorgt het gebeuren voor heel wat verwarring over het al dan niet legaal karakter. Daarnaast resulteert een legale instroom van handelsmiddelen voor ruimte en gelegenheid voor witwaspraktijken uit illegale handel.

Zimbabwe zelf blijkt te stellen dat het land zelf mag bepalen wat ze met 'hun olifanten' doen. Animal Rights is van mening dat olifanten -of welke dieren dan ook- niemands bezit zijn. Bovendien heeft elk (wild) dier zijn of haar eigen intrinsieke waarde en is het opofferen van een individu of hun lichaamsdelen als middel voor soortenbehoud of natuurbeheer nooit ethisch verantwoord.

Ten slotte zorgt het doden van (willekeurige) individuele olifanten voor sociale onrust en stress in de kudde wat kan leiden tot een toename van agressie naar mensen toe - en laat dat nu net hetgeen zijn dat door Zimbabwe naar voren wordt geschoven als hét gevolg van de 'overpopulatie' olifanten.