Stop de massaslachting: geef damhert rust en ruimte

In het plan dat door de provincie Noord-Holland is goedgekeurd staat te lezen dat de damherten een grote bedreiging vormen voor de natuurwaarden en biodiversiteit in het gebied, dat ze zorgen voor ernstige problemen met de verkeersveiligheid en schade veroorzaken aan gewassen, begraafplaatsen en tuinen. Er wordt met klem gesproken over schade en overlast, alsof we niet te maken hebben met levende, voelende wezens, met elk hun eigen belangen.

Jessica Smit: “Onze overheid verzaakt keer op keer om diervriendelijke, effectieve en duurzame oplossingen te zoeken als het gaat om vermeende conflicten tussen mensen en in het wild levende dieren.”

Sinds het besluit tot afschot werd genomen, is de populatie damherten niet of amper afgenomen. In de winter van 2016/2017 zijn er 1.329 damherten geschoten. In de winter van 2017/2018 zijn er 1.440 dieren geschoten.¹ De cijfers van 2018/2019 zijn nog niet bekend, evenals de cijfers van de voorjaarstelling van eerder dit jaar. Hoe het er op dit moment voor staat weten we dus niet.

In maart 2018 waren er in totaal 2.769 dieren doodgeschoten en de populatie damherten lag bij de voorjaarstelling in 2018 nog steeds rond de 3000 dieren.² Ondanks het feit dat er al duizenden dieren zijn doodgeschoten, neemt de populatie amper af. Volgens de voorgestelde aanpak had het aantal in 2018 op 1.479 dieren moeten liggen.³

Jessica Smit, campagneleider Animal Rights: "Alleen deze cijfers zouden al voldoende moeten zijn om te concluderen dat afschot niet de juiste aanpak is. Er moeten veel meer dieren worden doodgeschoten dan aanvankelijk werd voorgesteld. Waarom worden de plannen van de provincie niet bijgesteld?"

De damherten in de Amsterdamse Waterleidingduinen worden vaak afgeschilderd als de grootste vijand van de biodiversiteit. Het verlies aan biodiversiteit is in Nederland groter dan in Europa en de rest van de wereld. Van de oorspronkelijke biodiversiteit in Nederland is nog slechts 15% over, dat is niet de schuld van de damherten in de Waterleidingduinen, maar komt door de toename van landbouw en verstedelijking, zowel door verlies aan oppervlakte als door milieudruk en versnippering van gebieden. Maar liefst 70% van het Nederlands landoppervlak heeft een agrarische bestemming.¹

Met de flora in het gebied gaat het al jaren niet goed. Er worden verschillende herstelwerkzaamheden uitgevoerd, omdat de kwaliteit van het gebied achteruit gaat door verzuring en vermesting ten gevolge van luchtverontreiniging.² Alweer, niet de schuld van de damherten, maar van menselijk handelen. Damherten doodschieten, omdat zij de biodiversiteit bedreigen, is dan ook een dwaze gedachte en vreemde conclusie.

Door de begrazing van damherten veranderd het gebied, dat klopt, maar dat hoeft geen achteruitgang te betekenen. Zo wordt de uiterst zeldzame vlinder, de Keizersmantel, in het Nationaal Park Zuid Kennemerland amper waargenomen, net als in de rest van Nederland. Terwijl de vlinder in de Amsterdamse Waterleidingduinen, waar de begrazingsdruk hoger is, juist is toegenomen.¹

Zelfs als het doodschieten van damherten zou bijdragen aan het herstel van de biodiversiteit dan is deze handeling fundamenteel fout. Een dier doden, om de soort of natuur te beschermen, gaat uit van een instrumentele kijk op dieren en een menscentrale visie. Ieder voelend wezen is een individu met waarde van zichzelf, onafhankelijk van zijn of haar nut voor anderen.

Waar dieren leven en wegen liggen, bestaat de mogelijkheid op ongelukken. Indien dit het geval is, moet er een oplossing worden gezocht die voor alle partijen aanvaardbaar is. Uit het plan van de provincies wordt duidelijk dat de meeste aanrijdingen plaatsvinden op de plekken waar geen hekken staan. De hekken die inmiddels geplaatst zijn, zorgen dus voor een reductie in het aantal aanrijdingen. Hekken geven, mits goed geplaatst, op langere termijn een reductie van 87% in aanrijdingen. Zeer intensief afschot slechts een reductie van 50%.¹

In het besluit van de provincie staat te lezen: “Alleen op de plaatsen waar de AWD niet is afgerasterd (zoals bij het strand in Zandvoort) komen damherten nog met regelmaat het gebied uit en vonden als gevolg hiervan aanrijdingen plaats.” Landbouw komt in het gebied voornamelijk voor rondom de Amsterdamse Waterleidingduinen. Ook hier is wegens de geplaatste hekken niet of nauwelijks meer sprake van schade.

De geschoten dieren worden ter plaatse in de duinen ontweid: de ingewanden worden uit de lichamen gehaald. Het vlees gaat naar een wildgroothandel in Amsterdam. Zij verwerken dit vlees en leveren aan restaurants en poeliers. Zo’n 20% van het damhertenvlees gaat naar de voedselbank.¹ Telkens weer worden voedselbanken door de overheid gebruikt om het onnodig doden van dieren maatschappelijk aanvaardbaarder te maken.

Veel natuurgebieden in Nederland zijn versnipperd doordat kanalen, spoorwegen en autowegen er dwars doorheen zijn aangelegd. Dat betekent dat veel dieren vastzitten in een onnatuurlijk klein leefgebied. Bij conflicten, tussen mensen en dieren die in het wild leven, is er amper tolerantie voor deze dieren. De mens wordt neergezet als alleenheerser en menselijke belangen worden altijd zwaarder gewogen dan de belangen van dieren. Animal Rights wil dat belangen van álle dieren worden meegenomen bij beleidvorming en dat de massaslachting van de herten in de duinen stopt.

De Partij voor de Dieren heeft opgeroepen tot een jachtstop. Lees de vragen hier.