Paniek en veren! - De ganzenvergassingen in Nederland

De ganzen houden zich gedurende de ruiperiode vooral op in stroken grasland nabij water. De volwassenen staan op de uitkijk en de jongen kunnen zich te goed doen aan het gras. Bij het minste onraad springen alle ganzen in het water en wanen ze zich veilig van roofdieren.

Duke Faunabeheer drijft tijdens de ruiperiode grote groepen ganzen bijeen. In een uitgekozen gebied wordt een grote fuik opgebouwd. De fuik bestaat uit een hekwerk dat aan het begin tientallen meters breed is, geleidelijk smaller wordt en uitkomt in een vangkraal. De ganzen worden op het water met bootjes bijeengedreven en in de fuik op het land gejaagd.

Wanneer er genoeg ganzen in de fuik zitten, worden ze in de gaskar geladen. De ganzen vertrappen elkaar, proberen in blinde paniek te ontsnappen en eenmaal in de kar worden de dieren in grote groepen tegelijk met koolstofdioxide (CO2) vergast.

Bekijk de mini-docu ganzen ruimen voor de grote vakantie doe je zo

Duke Faunabeheer uit Lelystad vangt en doodt ganzen in verschillende provincies in Nederland. Dit gebeurt wanneer de ganzen in de rui zijn. Dit is een periode van 3-4 weken, waarin de ganzen en hun jongen niet kunnen vliegen. De volwassen ganzen zijn in de slagpenrui en de jongen krijgen voor het eerst veren.

Campagnecoördinator Aysis Plet: "Naast veelgebruikte jachtmethodes zoals afschot, wordt er ook CO2 gas gebruikt om weerloze ganzen te doden. Dit zorgt voor een bijzonder stressvolle en pijnlijke dood. Bovendien is er geen toezicht op de partij die de vergassingen uitvoert, Duke Faunabeheer".

Arie den Hertog, eigenaar van Duke Faunabeheer, vindt het een eerlijke strijd tussen hem en de gans:

“Ik vind het leuk. Die ganzen zijn slim. Ik probeer een plan te trekken hoe ik ze wil gaan vangen en zij proberen een plan te trekken hoe ze kunnen ontsnappen. Dat is eigenlijk een hartstikke leuk spel met zijn allen. Ik probeer slimmer te zijn dan die ganzen en die ganzen proberen slimmer te zijn dan ik. Het is net een schaakspel eigenlijk.”

De 120 seconden durende doodsstrijd heeft een zeer luguber karakter. De gans is een watervogel en kan dan ook langdurig de adem inhouden. Vergassing met koolstofdioxide zorgt voor stress, angst en pijn. Niet alle ganzen worden gevangen, sommige weten te ontkomen. Deze ganzen moeten het zien te redden zonder hun soortgenoten en zonder hun familie.

Ganzen in de rui worden urenlang opgedreven, totdat ze met honderden tegelijk de vergassingscontainer in worden gejaagd. Veel van de ganzen zijn jongen die nog bij hun ouders verblijven. Vergassen is daarom sowieso zinloos, want veel van deze jongen zullen de eerste winter niet overleven.

Uit studies van onder andere Sovon Vogelonderzoek Nederland blijkt dat de huidig gebruikte middelen, zoals afschot en vergassen, niet voor minder ganzen zorgen. Verschillende jaren lang is getracht het aantal zomerganzen in de provincie Utrecht te verminderen met behulp van afschot, afvangst en nestreductie. Dit heeft tot nu toe niet geleid tot een daling van de populatie.¹

Uit een uitgebreide monitoring van het ganzenbeleid in Friesland is gebleken dat er net zoveel ganzen worden grootgebracht als nodig is om de jaarlijkse sterfte te compenseren. Door dieren af te schieten, blijven er meer hulpbronnen beschikbaar voor de achtergebleven dieren, waardoor de natuurlijke drang naar reproductie en overleving stijgt.² Vergassen is dus zinloos.