Vleeskuiken-fabriek uit Animal Rights undercoverbeelden wil uitbreiden

De eigenaar van het bedrijf aan de Neerzeldertseweg 4 in Hoogland West in de provincie Utrecht, waar deze opnamen werden gemaakt, wil zijn bedrijf uitbreiden met een stal voor het houden van 40.000 extra vleeskuikens. Op dit moment staan er ter plaatse al twee schuren voor het houden van 63.000 vleeskuikens. Naast een nieuwe stal wil hij ook een nieuwe mestopslag bouwen. Als reden wordt gegeven dat uitbreiding nodig is om het bedrijf toekomstbestendig te maken en financieel gezond te houden. "Mijn zoon wil het bedrijf graag overnemen, maar dan moet hij wel van de opbrengst kunnen leven", zegt boer Gilbert van den Hengel in een reportage van RTV Utrecht. ¹

Volgens de raadsinformatiebrief van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Amersfoort wil de boer dieren volgens het ‘kip-van-morgen principe’ - een van de vele aanduidingen voor de opvolger van de plofkip - gaan houden, inspelend op “de maatschappelijke vraag naar meer ‘welzijnsvriendelijk’ kippenvlees.”

“De kleine verbetering in levensomstandigheden van deze kippen komt nergens in de buurt van een mogelijkheid tot natuurlijk gedrag en is vooral gericht op de gewetensrust van de consument,” zegt Animal Rights campagneleider Erwin Vermeulen, "dit is een plofkip 2.0."

Omdat de gewenste nieuwe stal en mestopslag buiten het bestaande bouwvlak zullen vallen, is een partiële herziening van het bestemmingsplan Buitengebied West nodig.

In maart 2018 werd de discussie over de uitbreiding van de boerderij gevoerd in de Amersfoortse raad. Een meerderheid stemde voor. GroenLinks stemde tegen, maar door de vorming van het nieuwe college is het nu aan GroenLinks-wethouder Astrid Janssen om hier verder uitvoering aan te geven.

Naast de emissies van geur, ammoniak en fijnstof, en de mogelijk daarmee gepaard gaande, nadelige, gevolgen voor het milieu en de volksgezondheid, zou ook het te verwachten dierenleed een belangrijk discussiepunt moeten zijn.

De Nederlandse voedsel- en warenautoriteit (NVWA) legt, mede naar aanleiding van eerdere Animal Rights undercoverbeelden, de verantwoordelijkheid voor het voorkomen van letsel tijdens het vangen van kippen en eenden bij de pluimveehouders neer.

Boer Van den Hengel zegt er altijd bij te zijn als zijn kippen worden gevangen voor de slacht en is zich tegenover RTV Utrecht van geen kwaad bewust. Hij bevestigd dat wat in de undercoverbeelden van Animal Rights te zien is, de manier van werken is: "Zo laadt je kippen in. Er gebeurt eigenlijk niks. Op dat ene kuikentje, wat aan de kant gegooid wordt na." In de AD Amersfoortse Courant zegt Van den Hengel dat dat weggooien het enige is dat niet had mogen gebeuren en dat de beelden van Animal Rights gemanipuleerd zijn. ¹

Het is een klassieke defensieve reactie: een gebrek aan empathie (hij kan zich niet inleven), gecombineerd met een morele blinde vlek (hij ziet het kwaad niet), leidt tot bagatellisering (er gebeurt eigenlijk niets) en beschuldigingen aan het adres van de 'klokkenluider' (manipulatie).

Ook voorzitter Hennie de Haan van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders verklaart in De Amersfoortse Courant dat de vangwerkzaamheden bij deze boer verlopen zoals algemeen gebruikelijk binnen de pluimveehouderij: "... op het aan de kant gooien van het te kleine kuiken na betreft dit de normale manier van vangen en laden van vleeskuikens."

De Haan is hierbij gemakshalve vergeten dat de vangploegen in deze beelden ook verantwoordelijk waren voor de mishandeling van eenden(kuikens) in stallen op de Veluwe, waarvan Animal Rights eerder al beelden naar buiten bracht. Als je ook de undercoverbeelden van vangploegen gemaakt door Animal Rights België er bij pakt, komt een beeld naar voren dat het mishandelen van ongewenste dieren structureel is, inherent aan het op deze industriële manier houden van pluimvee.

Uit de beelden van Animal Rights blijkt duidelijk dat deze boer of geen boodschap heeft aan dierenleed, of zijn taak om toezicht te houden op de behandeling van ‘zijn’ kippen verzaakt. In de interviews met RTV Utrecht en de Amersfoortse Courant bagatelliseert hij het leed dat onder zijn verantwoordelijkheid en toezicht de vleeskuikens wordt aangedaan. Voor al deze redenen is het onverantwoord om nog eens 40.000 individuen, met eigen belangen onafhankelijk van de toekomstbestendigheid en financiële gezondheid van dit bedrijf, aan deze man toe te vertrouwen.

De SP Amersfoort pleit in de Amersfoortse gemeenteraad tegen de uitbreidingsplannen van de kippenboer. "Dit soort megastallen moeten helemaal uit Nederland verdwijnen", legt raadslid Rob Molenkamp aan RTV Utrecht uit. "Dieren hebben hier nauwelijks een dierwaardig bestaan. Ze zien geen daglicht en moeten te snel groeien."

RTV Utrecht: "Die vermoedens van dierenleed werden voor de SP bevestigd toen Animal Rights undercoverbeelden publiceerde die in de Hooglandse stallen werden opgenomen. Daarin is te zien hoe de kippen hardhandig in kratten worden ingeladen. "In megastallen zijn dieren verworden tot dingen. Er wordt zo snel mogelijk vlees geproduceerd.""

In de Amersfoortse Courant zegt Molenkamp: "Op de beelden is te zien dat er met de kippen wordt gegooid, dat ze in overvolle kratten worden gepropt en worden geschopt. Wij moeten ons als gemeente afvragen of wij een megastal, zo’n vleeskuikenfabriek met 100.000 kippen per zes weken, in onze stad willen hebben.”

Op de vraag van RTV Utrecht waarom hij geen biologische kippen houdt, schuift boer Van den Hengel de verantwoordelijkheid voor de levensomstandigheden van 'zijn' kippen van zich af en legt deze bij de supermarkten en de consument: "De supermarkten knijpen ons uit. De consumenten willen een goedkoop stukje vlees. Het gaat om vraag en aanbod. Uiteindelijk beslist de consument met z'n portemonnee." In de Amersfoortse Courant weeklaagt hij verder: "Als dat niet verandert, verdienen wij te weinig op het vlees en moeten wij groter worden om het hoofd boven water te houden."

Voor het eerst zijn we het gedeeltelijk eens: de consument beslist met zijn portemonnee, maar ook met zijn vork, met zijn (politieke) keuzes en met zijn acties voor een rechtvaardiger wereld voor alle levende wezens.