Meer dan 184.000 slachtoffers bij Belgische stalbranden in 2021

In 2021 stierven minstens 184.910 dieren in stalbranden. In de pers kon Animal Rights 26 branden tellen. Bij 11 branden kwam telkens minstens 1 dier om het leven. Concreet gaat het om 183.000 kippen, 1.625 varkens, 210 schapen en 75 runderen.

In 2020 ging het nog om 70.460 slachtoffers. Het cijfer is in 2021 dus meer dan verdubbeld ten opzichte van 2020.

De overheden in ons land houden na jarenlang aandringen op politiek niveau nog steeds geen cijfers bij. Daarom maakt Animal Rights zelf een overzicht aan de hand van de berichtgeving in de media. Naar alle waarschijnlijkheid zijn er dus nog meer slachtoffers van stalbranden die niet in de media verschenen.

West-Vlaanderen telde het meeste aantal stalbranden: 12 om precies te zijn. Daar vielen in totaal 49 slachtoffers. In Oost-Vlaanderen ging het om 6 branden waar 165.120 slachtoffers vielen. Antwerpen telde 3 stalbranden met in totaal 1471 slachtoffers. In Limburg werd 2 stalbranden genoteerd met in totaal 18.000 slachtoffers. In het Waalse Henegouwen brandde één stal uit. Daarbij vielen 20 slachtoffers. In Waals Brabant kwamen 250 dieren om het leven in 1 stalbrand. En tot slot vond er in Vlaams-Brabant 1 stalbrand plaats, daarbij stierven geen dieren.

Op dinsdag 14 september brandde een kippenbedrijf uit met 165.000 legkippen in de Weverstraat in Sint-Niklaas. Alle 165.000 leghennen, opgesloten in verrijkte kooien, stierven in de brand. Animal Rights kreeg schokkende beelden in handen van de verwoestende stalbrand.

Op de beelden zagen we verkoolde lichamen van leghennen die geen kant op konden in de brandende stallen. We zagen hoe van de poten van overleden hennen nog slechts verkoolde botten overbleven. In de stalen roosters lagen verkoolde eieren naast de zwartgeblakerde lichamen van de hennen. “De verkoolde lichamen op de draadgazen vloeren van de kooien is het enige wat van de dieren overbleef nadat ze in angst en paniek gestorven zijn,” zegt Van Campenhout.

Dieren in stalbranden sterven onder meer door verstikking of worden levend verbrand als ze zich bij de brandhaard bevinden. Anderen sterven doordat ze neerstortende, brandende isolatie over zich heen krijgen en nog anderen zakken door stalvloeren die smelten onder de hitte. Daarbij komen sommige dieren in mestputten terecht en sterven ze een verdrinkingsdood in hun eigen mest.

Het aantal slachtoffers tijdens één brand loopt al snel op door de industriële wijze waarop landbouwdieren gehouden. In de stallen zitten dieren vaak ook nog opgesloten in groepskooien, kraamkooien of dekstallen. Dit zijn stuk voor stuk nauwe constructies van stalen pijpen en afscheidingsplaten.

De dieren kunnen bijgevolg onmogelijk zelf ontsnappen bij brand en ook voor de brandweer is het moeilijk tot onmogelijk om hen te bevrijden. Daarbovenop zijn vele stallen ook ongelooflijk smerig en leven de dieren boven de beerputten die gevuld zijn met hun eigen mest. “Dieren in de vee-industrie komen tijdens hun korte bestaan nooit buiten en weten daardoor ook niet hoe te ontsnappen, als er al een uitweg zou zijn. Het enorme aantal dieren per stal garandeert bij iedere brand opnieuw een massaslachting,” zegt Van Campenhout.

In april 2021 kwam de Nederlandse Onderzoeksraad Voor de Veiligheid met haar rapport over de stalbrandenepidemie in Nederland. De conclusies waren vernietigend voor het huidige beleid inzake stalbranden: maatregelen hebben geen resultaat gehad, er zijn zelfs nauwelijks maatregelen voor bestaande stallen, de aanpak is te vrijblijvend, het ontbreekt aan urgentie en ook wet- en regelgeving is gebrekkig en leidt soms zelfs tot verslechtering van brandveiligheid. Daarnaast vermeldt de Onderzoeksraad duidelijk dat dierhouders de verantwoordelijkheid dragen voor de veiligheid van de dieren die zij opsluiten. De schuldvraag aan een vreselijke dood door verbranding of verstikking zou volgens de organisatie bij iedere brand onderzocht moeten worden.

"Ook in België is er nood aan een gelijkaardig onafhankelijk onderzoek om de stalbranden eindelijk te gaan aanpakken. Animal Rights roept de federale, Vlaamse en Waalse overheid op om actie te ondernemen en werk te maken van het bijhouden van cijfers van stalbranden en een onafhankelijk onderzoek te starten naar de stalbranden," zegt Van Campenhout.

Na elke grote stalbrand staat de problematiek opnieuw op de politieke agenda. Er worden echter zelfs na jarenlang aandringen nog niet eens cijfers van het aantal stalbranden en daaruit voortvloeiende slachtoffers bijgehouden door de Vlaamse, Waalse en federale overheden.

Animal Rights staat achter een volledige transitie naar plantaardige voeding. Veiligere stallen zijn geen oplossing voor het vele leed dat de industriële veeteelt met zich meebrengt. Om een diervriendelijke toekomst te kunnen garanderen moeten we niet streven naar steeds veiligere stallen, maar naar lege stallen en vervolgens geen stallen.