Laatste nieuws over dierproefvrije alternatieven!

Een lymfeklier-chip’ die het menselijk immuunsysteem nabootst

Veel ziektes, zoals reuma en ernstige infecties, worden beïnvloed door het immuunsysteem. Tot nu toe waren er geen goede laboratoriummodellen om de complexe werking van menselijke lymfeklieren te bestuderen. Maar dankzij het werk van Yunhao Zhai aan het Wyss Instituut van Harvard is daar verandering in gekomen.¹

Hij ontwikkelde een ‘Lymph Node Organ Chip’, een chip gebaseerd op menselijke cellen die functioneert als een mini-lymfeklier. Dit systeem maakt het mogelijk om medicijnen te testen op hun effect op het immuunsysteem, zonder dat er proefdieren nodig zijn. Een belangrijk voordeel is dat onderzoekers zelfs chips kunnen maken met cellen van individuele patiënten, waardoor therapieën beter afgestemd kunnen worden op de persoon zelf.

Omics-technologie voor hyperinflammatie

Een te sterke immuunreactie, ook wel hyperinflammatie genoemd, speelt een rol bij aandoeningen zoals ernstige COVID-19 en auto-immuunziekten. Nieuwe ‘omics’-technologieën, die de menselijke genen bestuderen, zoals genomics en proteomics, helpen wetenschappers om beter te begrijpen hoe ontstekingsreacties ontstaan en hoe ze behandeld kunnen worden.²

Door het analyseren van grote hoeveelheden data met kunstmatige intelligentie, kunnen onderzoekers nu gepersonaliseerde behandelingen ontwikkelen. Dit zorgt niet alleen voor effectievere therapieën, maar ook voor minder dierproeven bij medicijnontwikkeling.

Lymfoom-op-een-chip

Onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven hebben een innovatief ‘lymfoom-op-een-chip’-model ontwikkeld om de meest voorkomende agressieve vorm van non-Hodgkin lymfoom, diffuse large B-cell lymphoma (DLBCL), beter te begrijpen.³ Dit type kanker is vaak resistent tegen bestaande therapieën en diermodellen blijken de ziekte onvoldoende na te bootsen.

Het nieuwe organ-on-a-chip-model vormt een nauwkeuriger weergave van de micro-omgeving van lymfeklieren door gebruik te maken van menselijke lymfekliercellen, zoals fibroblasten en lymfatische endotheelcellen. Dit geavanceerde model laat zien hoe fibroblasten bijdragen aan het overleven en migreren van lymfoomcellen. Daarnaast toont het aan dat tumorcellen de doorlaatbaarheid van lymfevaten verhogen, wat een cruciale rol speelt in de verspreiding van kanker. Dit ‘organ-on-a-chip’-model biedt een realistische weergave van de ziekte en kan helpen bij het ontwikkelen en testen van nieuwe, effectievere behandelingen zonder dierproeven.

Diervrije technologie in de lift!

Uit het jaarlijkse statusrapport van ECVAM¹ – het Europese referentielaboratorium voor alternatieven voor dierproeven – blijkt dat de markt voor biotechnologie snel groeit, met zo’n 18% per jaar. Volgens het rapport komt dat deels doordat innovatieve technologieën, zoals organen-op-een-chip en computersimulaties, steeds breder beschikbaar en betrouwbaarder worden. Echter blijft validatie en standaardisering van nieuwe technologieen nog een struikelblok, waarin met name overheden een belangrijke rol spelen.

AI in medicijnontwikkeling

Een artikel in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Nature² beschrijft hoe AI mogelijk een revolutie teweegbrengt in de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Traditioneel is dat een langdurig en duur proces, waar talloze dieren voor worden opgeofferd. AI kan helpen door sneller verbanden te leggen in enorme hoeveelheden data en zo veelbelovende stoffen sneller te identificeren. Maar er zijn ook uitdagingen. Eén groot probleem is dat negatieve onderzoeksresultaten zelden gepubliceerd worden. Daardoor ziet AI vooral 'mooie' gegevens, en mist het cruciale informatie over wat níet werkt. Voor betrouwbare AI-toepassingen is dus niet alleen goede technologie nodig, maar ook transparantie en standaardisatie in het opzetten en delen van onderzoek.

Standaardisering van organs-on-a-chip

Organ-on-a-chip (OoC) technologie is een veelbelovend alternatief voor dierproeven. Het gaat hierbij om kleine chips waarin menselijke cellen groeien die samen de functie van bijvoorbeeld een lever, hart of long nabootsen. Wetenschappers kunnen hierop zien hoe een ziekte zich ontwikkelt en hoe medicijnen daarop reageren – zonder een proefdier aan te raken. In januari publiceerde het Joint Research Centre van de EU een routekaart om de standaardisatie van deze technologie te versnellen³. Uniforme normen zijn cruciaal om ervoor te zorgen dat gebruikte chips betrouwbaar en effectief zijn. Alleen dan kan deze technologie breed ingezet worden, bijvoorbeeld om gepersonaliseerde behandelingen te testen op een ‘chipversie’ van de patiënt zelf.

Nieuw OoC-laboratorium in Londen

In februari opende de Queen Mary University of London officieel een van de grootste organ-on-a-chip faciliteiten van Europa⁴. In dit gloednieuwe onderzoekscentrum wordt niet alleen gewerkt aan medische doorbraken, maar worden ook jonge wetenschappers opgeleid in deze technologie. Het centrum speelt daarmee een sleutelrol in de overgang naar dierproefvrije wetenschap in Europa.

Deze ontwikkelingen tonen aan dat dierproefvrije wetenschap niet alleen mogelijk is, maar ook noodzakelijk voor betrouwbaarder en ethischer onderzoek. Dierproeven leveren vaak geen accurate resultaten op voor de mens en vertragen de vooruitgang in de geneeskunde. Innovaties zoals organ-on-a-chip technologie, menselijke mini-organen, artificiële intelligentie en geavanceerde computermodellen helpen ons om ziektes beter te begrijpen en effectievere therapieën te ontwikkelen.

Om vooruitgang in dierproefvrije wetenschap te versnellen, is het essentieel dat overheden investeren in de verdere ontwikkeling en validatie van dierproefvrije methoden. Animal Rights roept de Nederlandse en Belgische overheid dan ook op om een concreet stappenplan op te stellen voor de transitie naar dierproefvrije wetenschap.

Blijf op de hoogte van onze campagne tegen dierproeven, door je te abonneren op onze nieuwsbrief!