Inhoud
Het is weer hittestress tijd voor varkens
Het is zomer in Nederland & België en dat is slecht nieuws voor de dieren in de vee-industrie. Varkens, bijvoorbeeld, kunnen slecht tegen hitte; ze zweten namelijk niet. In de natuur lossen ze dat op door modderbaden, maar de onnatuurlijke situatie in de stallen en transportwagens geeft die mogelijkheid niet.
Temperatuurregulatie
Zoals een Afrikaanse olifant zijn oren of een zeeleeuw zijn flippers gebruikt voor temperatuurregulatie, zo gebruiken varkens vooral hun neus om overtollige warmte af te dragen aan de omgeving. Echter, het doorfokken voor sneller groeiende en meer biggen producerende varkens heeft geleid tot steeds zwaardere varkens met, in verhouding, kleinere longen én een kortere snuit.
Hittestress is dus geen exces, geen uitzondering, maar de norm.
De effecten van hittestress
Een vleesvarken anno nu produceert 20% meer warmte dan een industrievarken in de jaren ’80 van de vorige eeuw en vele malen meer dan voorouder, het wilde zwijn. De combinatie van genoemde factoren maakt varkens nog gevoeliger voor warmte. Een varken voelt zich comfortabel tot 20 graden. Al snel daarboven gaan ze sneller en oppervlakkiger ademen en de hartslag en bloeddruk lopen op. Ook gaan ze bij hitte minder eten en rollen de normaal zindelijke dieren in hun eigen mest ter afkoeling.
Uiteindelijk worden ze sloom en lethargisch. De oververhitte dieren worden gevoeliger voor infecties en er komen meer miskramen voor bij zeugen. Hitte leidt tot stress - al bij een temperatuur van 27°C; zelfs lager als de luchtvochtigheid hoog is - en hittestress kan leiden tot sterfte als gevolg van uitdroging, een verstoorde mineralenbalans, vergiftiging vanuit de darmen of hartstilstand.
(De afwezigheid van duidelijke) regelgeving
In Nederland zegt Artikel 2.5, lid 4 van het ‘Besluit houders van dieren’: “De luchtcirculatie, het stofgehalte van de lucht, de temperatuur, de relatieve luchtvochtigheid en de gasconcentraties in de omgeving van het dier zijn niet schadelijk voor het dier.” Een vage bepaling zonder minima of maxima aan stal- en transporttemperaturen. De boer heeft ook geen verplichting zijn dieren van een verkoelende douche te voorzien. Zoals de afgelopen meimaand al liet zien stijgen de lente- en zomertemperaturen in Nederland alleen maar.
Als het lot van deze dieren je aan het hart gaat dan eet je ze niet!
Hitteprotocol
Sinds 1 juli 2016 bestaat het zogenaamde ‘Protocol veetransport bij extreme temperaturen’ voor hoefdieren, en sinds mei 2017 ook voor pluimvee. Het lijkt misschien logisch om dieren vroeger op de dag te laden wanneer het nog niet zo warm is, maar vervolgens staan de vrachtwagens toch op het heetst van de dag bij de slachthuizen in de rij of zijn ze nog altijd onderweg naar verre bestemmingen. Als dierenwelzijn werkelijk telde, zou het logisch zijn om voordat hittestress optreedt de transporten stil te leggen… maar dat laat het industriële mechanisme niet toe: dieren moeten continu verplaatst en afgemaakt worden anders barsten de stallen en schuren uit hun voegen en loopt het hele systeem vast. Pas boven 35 graden stoppen transporten ... theoretisch.
“Net als vele andere welzijnsmaatregelen,” zegt Animal Rights campagneleider Erwin Vermeulen, “is het hitteprotocol een schijnbeweging om de politiek te sussen en om de consument het vertrouwen te laten behouden in principieel immorele dierlijke producten. Als het lot van deze dieren je aan het hart gaat dan eet je ze niet!”
Hittestress inherent aan het systeem
Onderzoekers van Wageningen UR Livestock Research zeggen over het ‘thermocomfort’ van varkens: “In de meeste stallen is de variatie in temperatuur gering en kunnen varkens niet individueel een passende temperatuur opzoeken. Kraamzeugen en op warme dagen alle varkens kunnen het te warm hebben en temperatuurstress ervaren.” "Hittestress is dus geen exces, geen uitzondering, maar de norm,” zegt Susan Hartland, directeur van Animal Rights.
Het doorfokken, de hoge stalbezettingen en het transport zijn er de voornaamste oorzaken van dat hittestress inherent is aan het systeem van industriële exploitatie van varkens. Omdat de bijna failliete varkenshouderij al jaren zo weinig mogelijk geld probeert uit te geven, is er ook geen uitzicht op verbetering. Doe niet mee aan de uitbuiting van deze dieren; kies voor een plantaardig dieet!
Referenties:
- Jae Kim. Heat stress in pigs. Department of agriculture and food.
- Varkens in nood, Hittestress bij miljoenen Nederlandse varkens.
- Leenstra, F.; Neijenhuis, F.; Bosma, B.; Ruis, M.; Smolders, G.; Visser, K. (2011) Ongerief bij rundvee, varkens, pluimvee, nertsen en paarden: eerste herhaling. Lelystad: Wageningen UR Livestock Research (pag. 456)
- NVWA, Nationaal plan voor veetransport bij extreme temperaturen.
