Inhoud
Het horror-slachthuis van Torhout
Wob
Toen Animal Rights via de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) bij het FAVV om de inspectierapporten, processen-verbaal, boeterapporten en informatieformulieren vroeg van dit slachthuis, kregen we als antwoord: “Zeker gezien de huidige context vereist het beantwoorden van uw vraag een inspanning die de algemene werking van onze dienst zou verstoren.” Het FAVV weigert dus te voldoen aan hun wettelijke verplichting om inzage te geven.
De Dienst Dierenwelzijn stuurde Animal Rights wel “alle documenten die opgemaakt werden door DMO’s met betrekking tot inbreuken begaan door het slachthuis Van Hoornweder in de periode 2018 tot nu.”
Lees ook: ANIMAL RIGHTS OPENBAART OPNIEUW GRUWELIJKE BEELDEN UIT EEN VLAAMS SLACHTHUIS
Slachthuis controle
In de eerste plaats is het de verantwoordelijkheid van het slachthuis zelf om op het dierenwelzijn tijdens het slachtproces toe te zien. Het is de taak van de slachthuisexploitant om zijn personeel er continu aan te herinneren dat het dierenwelzijn op de eerste plaats komt en dus belangrijker is dan het maximaliseren van de winst. In het kader van die zogenoemde autocontrole moet elk slachthuis een ‘animal welfare officer’ (AWO) aanstellen, die het personeel en de directie op tekortkomingen moet wijzen.
Daarnaast zijn er de zogenoemde ‘dierenartsen met opdracht’ (DMO), die in opdracht van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) toezicht houden in het slachthuis. DMO’s hebben verschillende taken, zoals toezien op de voedselveiligheid en de hygiëne. DMO’s zijn onder meer belast met de zogenoemde ‘ante mortem’ (AM) keuring en controleren ook of het dierenwelzijn wordt gerespecteerd. Inbreuken moeten ze sinds 2015 – toen dierenwelzijn een Vlaamse bevoegdheid werd – melden aan de Inspectiedienst Dierenwelzijn. Tot slot stuurt die Inspectiedienst zelf onaangekondigd controleurs op pad.
Deze vaststellingen zijn duidelijk een inbreuk tegen de wettelijke bepalingen met betrekking tot dierenwelzijn die al maandenlang een constante zijn zonder verbetering.
2018
Op 13/08/2018 stelt de antemortem (AM) keurder vast dat de persoon die de verdoofde varkens moet optakelen, een varken optakelt dat bij bewustzijn is (onvoldoende verdoofd of terug ontwaakt). Bij navraag beweert deze persoon dat de elektrische verdovingstang niet zou werken, wat niet het geval is daar deze onmiddellijk na het incident getest werd door de productieverantwoordelijke. Dit is duidelijk een inbreuk tegen de wettelijke bepalingen met betrekking tot dierenwelzijn. […] Na herhaalde verwittigingen over de werkwijze bij het ontwaken van varkens en hanteren van de elektrische verdovingstang is het personeel duidelijk nog steeds niet afdoende opgeleid.
Het rapport van 13/08 vermeldt ook dat een week eerder de CO₂-verdoving niet werkte: “Bij opstart maandag 6 augustus functioneerde de CO₂-bedwelming niet waardoor de varkens onverdoofd uit de eerste kooi kwamen. Een personeelslid dat opgeleid is om met de elektrische verdovingstang te werken, nam de varkens toen op de rug en flanken ipv op de nek en kop.”
Het rapport verwijst verder nog naar eerdere problemen (en ondeskundig personeel) met verdoving: “ln het verleden werd reeds een infoformulier opgesteld (27/10/2017; EG11/2017/038) voor die betrokken persoon voor het foutief hanteren van de tang en toch werd terug dezelfde inbreuk gepleegd. (elektrische verdovingstang werd toen aangebracht op de achterhand van een zeug)”.
2017
De problemen bestonden dus ook al in 2017. Op 12 januari van dat jaar noteert een keurder: “Bij het betreden van de slachtruimte waar de varkens opgetakeld en gekeeld worden, merk ik op dat meerdere dieren hangen te schreeuwen en te spartelen. De dieren zijn duidelijk niet goed verdoofd of komen terug bij bewustzijn nog voor ze gekeeld worden. De arbeiders doen gewoon verder. Ik beveel onmiddellijk de stopzetting van het slachten en verwittig de verantwoordelijke. Er wordt wat gewerkt aan de instellingen. Bij het verderzetten van het slachten blijkt de verdoving niet optimaal. De dieren moeten onmiddellijk gekeeld worden anders komen ze terug bij bewustzijn.”
2019
Het volgende informatieformulier dat Animal Rights bezit, is van 8 januari 2019. Opnieuw zijn er problemen met de verdoving en varkens worden bij volle bewustzijn opgetakeld: “De AM-keurder stelt vast dat een varken op de tafel na de verdovingsinstallatie, waar de varkens opgetakeld worden, terug bij bewustzijn komt en toch opgetakeld wordt i.p.v. het varken eerst adequaat terug te bedwelmen met behulp van de elektrische verdovingstang.
Een ander varken aan de ketting is eveneens volledig wakker (maakt tierende geluiden) en nog een ander varken is wakker en tiert aan de ketting ter hoogte van de locatie aan de band net na de keling. Deze feiten spelen zich allemaal binnen de tien minuten af.”
Dit zijn duidelijke inbreuken tegen de wettelijke bepalingen met betrekking tot dierenwelzijn die reeds gedurende enkele maanden een constant gegeven zijn en die niet meer getolereerd kunnen worden.
Aanhoudende verdovingsproblemen
De problemen met de verdoving blijken al geruime tijd te spelen: “Reeds eerder gedurende de laatste maanden werden door het keurdersteam vaststellingen in verband met niet conforme verdoving aan de operator gemeld samen met de vraag naar corrigerende acties. Namelijk op 20/11, 10/12, 19/12, 21/12 en laatst op 04/01.
Er werd toen door de operator beslist om het verdovingspercentage naar 92% op te trekken (wat hoger is dan eerder afgesproken met de dienst Dierenwelzijn van het Vlaams Gewest) en om de verdovingsduur van de varkens in de verdovingsinstallatie te verlengen naar 145 seconden.
Deze maatregelen blijken echter niet voldoende om een definitieve oplossing voor het verdovingsprobleem te verschaffen. Bij het minste oponthoud ter hoogte van de ophangtafel na de verdoving komen er varkens alsnog bij bewustzijn en wordt er niet altijd door het personeel alert of gepast gereageerd. […] Deze vaststellingen van en vooral het voortdurend terugkeren van deze verdovingsproblemen betekenen een inbreuk tegen de wettelijke bepalingen met betrekking tot dierenwelzijn.”
Niet te tolereren
Op 30 januari 2019 is het opnieuw raak: “Als antemortem keurder stel ik vast dat de non-conformiteiten met betrekking tot de verdoving van de varkens blijven aanhouden ondanks de communicatie naar het slachthuis en de infoformulieren die hier reeds voor opgemaakt werden.
Varkens (mestvarkens en zeugen) komen terug bij bewustzijn (i.e. ademhalingsbewegingen, oogleden knipperen, trekken met de poten, tieren aan de ketting) en dit zonder enig oponthoud. Het personeel merkt dit vaak niet op waardoor de varkens volledig bij bewustzijn komen. Wanneer de varkens elektrisch bij verdoofd worden, komen andere varkens ook terug bij bewustzijn door dit oponthoud. Het percentage CO₂ bedraagt 94%.
Om 14.39 u stel ik vast dat een zeug terug bij bewustzijn komt (oogleden open, hangt te trekken aan de ketting) net voor ze de broeibak in gaat. Op dat moment was geen personeelslid aanwezig om in te grijpen. Zowel de AWO en zijn 3 plaatsvervangers waren niet aanwezig.”
De vertwijfeling en frustratie over deze voortdurende problemen zijn tastbaar in de notities van de keurder: “Dit zijn duidelijke inbreuken tegen de wettelijke bepalingen met betrekking tot dierenwelzijn die reeds gedurende enkele maanden een constant gegeven zijn en die niet meer getolereerd kunnen worden.”
Bij het betreden van de slachtruimte waar de varkens opgetakeld en gekeeld worden, merk ik op dat meerdere dieren hangen te schreeuwen en te spartelen. De dieren zijn duidelijk niet goed verdoofd of komen terug bij bewustzijn nog voor ze gekeeld worden. De arbeiders doen gewoon verder.
Een constante zonder verbetering
Op 22 februari 2019 noteert een keurder: “Als antemortem keurder stelde ik vast dat verschillende mestvarkens ter keling hangen te wachten terwijl deze volledig bij bewustzijn kwamen; i.e. de dieren trokken aan de ketting en maakten tierende geluiden. Bij de vraag om een extra elektrische verdovingstang te hanteren, wist het personeel niet wat te doen, met als gevolg dat de varkens volledig bij bewustzijn aan de ketting trokken en dit gedurende enkele minuten. Het betrof 1 kooi met varkens die niet (goed) verdoofd waren. De persoon die de varkens moest optakelen werd nochtans al meerdere malen gevraagd om af en toe de corneareflex te controleren, zeker als er met bepaalde kooien problemen zijn, maar weigerde dit te doen, waardoor de varkens bij bewustzijn opgetakeld werden i.p.v. ter plaatse elektrisch bij verdoofd te worden.
Ik stelde ook effectief vast dat een varken opgetakeld werd dat volledig bij bewustzijn was. Dit varken kon ook niet onmiddellijk verdoofd worden daar er maar 1 tang voorhanden was. Het verdovingspercentage staat steeds boven de 90% en nog steeds blijven de verdovingsproblemen aanhouden.
Deze vaststellingen met betrekking tot een non-conforme verdoving en niet correct handelen, werden al meerdere malen aangekaart bij de operator, maar telkens wordt met de vinger naar de antemortem keurder gewezen, zoals nu weer het geval is. De huidige productieverantwoordelijke keek toe vanop afstand, maar reageerde niet. lk kan enkel de feiten vaststellen en eisen dat de operator correct handelt. […] Deze vaststellingen zijn duidelijk een inbreuk tegen de wettelijke bepalingen met betrekking tot dierenwelzijn die al maandenlang een constante zijn zonder verbetering. Verschillende infoformulieren werden reeds opgemaakt.”
Over meer inspectierapporten over 2019 beschikt Animal Rights op dit moment niet, maar een gerechtelijk onderzoek zal ongetwijfeld meer boven water brengen.