Grove misstanden leiden tot sluiting van slachthuis Ryckaert in Eeklo

In de informatieformulieren van de inspectie Dierenwelzijn, springt Ryckaert er al meteen uit door de eindeloze stroom overtredingen: de elektrische veedrijvers worden continu misbruikt. Dieren hebben geen water in de wachtruimtes. De verdoving werkt niet en personeel weet vervolgens niet wat te doen of is niet ter plaatse. Kreupele dieren worden achtergelaten in de wachtruimten, een ander wacht onnodig lang in de fixatie box. Een varken ligt dood in de stal en een varken loopt op de oprit, zonder dat iemand dit opmerkt. Er worden niet-transportwaardige dieren aangevoerd die ook niet worden opgemerkt. Varkens ontsnappen en bereiken de openbare weg.

We laten de rapporten en de woorden van de inspecteurs verder voor zich spreken:

Op 23/12/2020 wordt een ‘aanvankelijk proces-verbaal (PV) van vaststelling van overtreding’ opgesteld. Dit gebeurt na twee eerdere PVs uit 2017, een brief uit 2018 en een PV van waarschuwing uit 2019. Slachthuis Ryckaert kent dus een lange geschiedenis van overtredingen. Dit proces-verbaal wordt opgesteld voor overtredingen op basis van twee informatieformulieren:

09/11/2020: “Een zeug raakt niet meer goed recht bij het lossen; dit dier werd ter plaatse verdoofd en gekeeld, alvorens dit te doen werd de zeug natgemaakt met heet water.”
Dit is een overtreding van artikel 3 punt 1 van de Verordening 1099/2009 van 4 september 2009 inzake de bescherming van dieren bij het doden.

03/12/2020: 1) Mestvarken ontsnapt uit de stal en loopt los tot op de openbare weg. Omstaanders hebben het dier teruggejaagd tot op de koer van het slachthuis.
2) Een uur later ontsnapt een zeug bij het lossen en geraakt ook tot op de openbare weg.”
Dit is een overtreding van Bijlage III punt 2.2 van de Verordening 1099/2009 van 4 september 2009 inzake de bescherming van dieren bij het doden.

Op 20/11/2020 houdt de inspectie Dierenwelzijn een controle ter plaatse. Er wordt op dat moment niet geslacht, maar toch is er een overtreding. Er is geen hoorbaar signaal aanwezig voor de elektrische bedwelming en in de standaardwerkwijzen worden een aantal zaken niet of onvoldoende beschreven. Bv, bij welke temperatuur wordt de ventilatie aangezet en wie is hier verantwoordelijk voor? Welke acties worden ondernomen wanneer een dier onvoldoende bedwelmd blijkt te zijn? Definitie van cruciale parameters voor de elektrische bedwelming.

“Op 26/02/2021 kreeg 1 rund na de optakeling en keling terug een ritmische ademhaling; dit werd niet gezien door de keler / het andere slachthuispersoneel. Het rund kreeg pas een tweede pin nadat ik het vroeg. Een kalf kreeg dezelfde dag ook terug een ritmische ademhaling na de keling, ook hierbij werd er niet ingegrepen en kreeg het kalf pas een tweede pin nadat ik het vroeg. Ik heb dit probleem al aangekaart bij … Dit probleem is desondanks niet aangepakt.

Op 01-03-2021 werd de manuele bedwelming (indien automaat niet effectief) en de keling uitgevoerd door … ipv … en waren er verschillende overtredingen.

Eén varken lag duidelijk te pinken met de ogen; de bedwelmer was niet aanwezig voor controle van dit varken of voor het geven van een extra bedwelming; pas nadat het varken zich oprichtte en sternaal kwam te liggen, liep er iemand van andere stand van de slachtlijn naar de bedwelming om het varken extra bedwelming te geven.

Vier varkens waren aan het eind van de band van verbloeding nog aan het knipperen; geen controle door de bedwelmer op de band en ook geen controle door de persoon die optakelt, de 4 knipperende varkens zouden opgetakeld worden door de persoon die optakelt als ik ze niet had tegengehouden en extra bedwelming had laten geven.

Twee varkens hadden na de keling dringend een extra bedwelming nodig, maar de bedwelmer was terug ergens anders aan het helpen waardoor deze varkens geen tweede bedwelming kregen; ik vroeg de persoon die optakelt om om zo snel mogelijk die varkens een extra bedwelming te geven, maar hij kon dit niet.

Bij 1 varken duurde het 35 seconden voor de keling nadat de bedwelming plaats vond, omdat de bedwelmer terug ergens anders was.

Verschillende personeelsleden waren afwezig vandaag waardoor … op meerdere plaatsen moest helpen, maar ik heb twee weken geleden al aangegeven aan … dat de persoon die de bedwelming / keling uitvoert nooit zijn post kan verlaten omdat er dan dergelijke fouten kunnen gebeuren. Personeelstekort / panne zijn geen verontschuldigingen voor een gebrek aan dierenwelzijn.”

Bij opmerking noteert de BMO (dierenarts van het FAVV) nog:
“Bij de runderen is het al meermaals gebeurd dat een rund terug een ritmische ademhaling krijgt na de keling zonder dat het personeel dit opmerkt en corrigerende maatregelen neemt. Ik heb dit al meermaals besproken met … maar aangezien er duidelijk geen verbetering is in deze kwestie en er terug 2 runderen een ritmische ademhaling kregen na het optakelen / kelen en pas een tweede pin kregen nadat ik het vroeg, schrijf ik een informatieformulier. Hierbij komt dan ook maandag 01-03-2021 waarbij er meerdere overtredingen waren betreffende een correcte bedwelming van de varkens. Er was geen degelijke controle en meerdere varkens die nog bij bewustzijn waren, zouden worden opgetakeld.”

“Dagelijks zijn er overtredingen betreffende het gebruik van de elektrische veedrijver. Zowel de plaats op het dier; de frequentie per dier; het aantal dieren per dag wordt niet correct uitgevoerd. Dieren worden ook geprikkeld op de kop, de schouder, de rugspieren. Het prikkelen gebeurt dikwijls >2x per dier en er is elke dag meer dan 10% van de dieren die geprikkeld worden. Ik heb dit probleem meermaals aangekaart bij … maar nog steeds blijven er zich overtredingen voordoen.

Elke vermijdbare vorm van pijn, spanning of lijden moet vermeden worden; ook hierop zijn er overtredingen;

Volgende dagen waren er meerdere overtredingen:

19/02/2021: Overmatig gebruik van de elektrische veedrijver:
- 1 rund werd >5 geprikkeld omdat het te traag gaat
- 1 rund werd 6x geprikkeld

1 rund werd in een nauw wachthok geplaatst en ze moest achteruit in een heel nauwe ruimte; dit was geen logische / duidelijke beweging voor dit dier en absoluut geen geschikt wachthok voor dergelijk groot dier (ik zag het enkel gebruikt worden in het verleden voor kalveren), het rund kreeg meerdere stampen met de voet tegen de kop en de elektrische veedrijver werd 2x gebruikt op de kop.

25/02/2021: - Het geluid en de paniek bij de dieren moet beperkt worden; lokaal lopen de varkens vlot vooruit, er wordt continu lawaai gemaakt om ze verder te doen lopen. Aangezien de varkens al vooruit gaan en er blijvend lawaai is, zorgt dit voor paniek bij de dieren.
- Voor decideren in de drijfgang gaan worden de laatste dieren extra opgejaagd doordat er met de peddel op de dieren hun rug wordt getikt, dit heeft geen zin omdat deze dieren niet vooruit kunnen aangezien de eerste dieren blijven staan.

- Bij controle van de stallen merkte ik in een wachthok een varken op met erge dyspnee [red. het varken hapte naar adem]. Het varken was niet afgezonderd of het was ook niet opgemerkt door het personeel van het slachthuis zelf. Op vraag van mezelf en collega van het FAVV werd het varken als eerste geslacht. Er moet ook controle gebeuren door het slachthuispersoneel zelf in de stallen.

- Op 25/02/2021 was er een andere drijver … voor de zeugen en hierbij waren er verschillende overtredingen. Er was een overmatig gebruik van de elektrische veedrijver.

- De drijver sloeg in de stal meerdere malen met de peddel op de kop van een zeug nadat ze de verkeerde kant uitging
- Een zeug werd 8x kort na mekaar geprikkeld met de elektrische veedrijver
- Twee zeugen werden geprikkeld zonder reden: ze liepen reeds vooruit
- Een zeug werd >5x geprikkeld kort na mekaar op de rugspieren
- 2 zeugen werden kort na mekaar 3x geprikkeld ter hoogte van de schouder
- 2 zeugen werden geprikkeld in de wachthokken: op ongeveer 20 meter van de bedwelming
- 1 bang varken: >10x geprikkeld

- Er is veel paniek bij de zeugen in de drijfgang aangezien de bedwelmingsbox een beweegbare bodem heeft en glad is. De meerderheid van de zeugen durft niet in de box met een overmatig gebruik van de elektrische veedrijver tot gevolg (>50% van de dieren).

- De zeugen worden in te grote groepen naar de bedwelming gedreven (>10 dieren), hierdoor ontstaat er een opstopping en paniek bij de dieren.

26/02/2021: - 1 wachthok heeft geen drinkwatervoorziening voor het rund. Ik heb dit reeds gezegd tegen … dat deze plaats niet kan gebruikt worden. Toen ik aankwam in het slachthuis stond hier wel een rund in die dus geen drinkwatervoorziening had.
- 7 kalveren hadden geen drinkwater; kregen drinken nadat mijn collega FAVV en ik het vroegen > zou niet moeten gezegd worden.
- 1 rund werd 6x geprikkeld met de elektrische veedrijver
- De drijver zette een kalf in de fixatie box en is dan 2 minuten weg: ik heb al meermaals aangegeven dat een dier direct gefixeerd en bedwelmd moet worden na het plaatsen in de fixatiebox 1 kalf moest in kleine gang achteruit: kreeg voetstampen tegen de kop (zelfde overtreding als 7 dagen ervoor)”

10/05/2021: “- … is vandaag verantwoordelijk voor het drijven van de varkens naar de bedwelmingsbox. Hierbij worden er systematisch overtredingen begaan betreffende het gebruik van de elektrische veedrijver.
- Bij 9/10 van de varkens wordt de elektrische veedrijver gebruikt
- De elektrische veedrijver wordt gebruikt om varken in de bedwelmingsautomaat te krijgen zonder dat er eerst een andere methode om het varken vooruit te krijgen, gebruikt wordt; het varken wacht voor de box en krijgt direct de elektrische veedrijver
- De elektrische veedrijver wordt in de hand gehouden en dit zorgt voor een systematisch gebruik
- De meeste varkens worden >2x geprikkeld per dier
- Bij het drijven uit de stal > de elektrische veedrijver wordt ook in de stal gebruikt, zelfs bij varkens die al vooruit lopen. De elektrische veedrijver wordt systematisch als extra aansporing gebruikt.
- 1 varken dat traag opstaat in de stal > elektrische veedrijver wordt gebruikt; dit op ongeveer 30 meter afstand van de bedwelmingsbox
- de drijfplank wordt niet gebruikt

Er was geen controle door iemand van het slachthuis en geen correctie van …

… heeft een attest van AWO [red. Animal Welfare Officer], ik vind het dan ook zeer erg dat net hij continu overtredingen begaat betreffende het drijven / het gebruik van de elektrische veedrijver.
- Het lijkt mij best hem de opleiding opnieuw te laten volgen om het attest AWO te behouden”

14/05/2021: “Ik controleerde aan de bedwelmingsautomaat, waarbij ik een zicht heb op de varkens die in de bedwelmingsgang zijn, in de automaat en de keling. Er werd een varken uit de stallen aangevoerd naar de bedwelmingsgang (het drijven uit de stal heb ik niet gezien) en het varken bleef liggen voor de bedwelmingsgang. Het varken kon geen steun nemen op 1 poot. Het varken werd eerst hard geklopt met de peddel op de rug. Het varken strompelde de drijfgang in en liet zich daar weer vallen. De prikkelaar werd >10x gebruikt om het varken in de box te krijgen. De drijver werd hierop aangesproken door mij en gaf aan dit niet meer te doen bij volgende gelijke situatie.

Dit varken kon zeer slecht stappen, ze had ter plekke moeten bedwelmd en gekeeld worden. Het overmatig gebruik van de elektrische veedrijver + het roepen en kloppen van de bedwelmen zorgden voor extra paniek en verminderd dierenwelzijn.”

Op de vraag of het slachthuis maatregelen nam, antwoord de inspecteur:
“Er was geen controle door iemand van het slachthuis en geen correctie”. Bij bijkomende opmerkingen noteert hij of zij: “Buiten dit specifieke geval zijn er bijna elke dag opmerkingen omtrent het drijven …”

12/07/2021: “… is AWO en toch waren er weer meerder overtredingen betreffende het gebruik van de elektrische veedrijver:
- varkens worden zonder aarzelen > 10x geprikkeld
- een varken dat vooruit loopt met de andere varkens wordt op >10 meter van de automaat geprikkeld
- in een bepaalde tijdsspanne werd elk varken geprikkeld, ook de varkens die vooruit liepen

1 varken dat niet meer kon rechtstaan, lag neer voor de gang richting de automaat. Terwijl … materiaal haalt om het varken ter plekke te bedwelmen en kelen, probeert … het varken aan de staart op te trekken om het te verleggen; heel nutteloze actie.

Weinig efficiënte controle van het welzijn in de stallen: 1 varken ligt dood in de stal en 1 varken loopt op de oprit, zonder dat iemand dit opmerkt. Pas nadat ik het tegen de drijver zeg, wordt er actie ondernomen.”

Het slachthuis nam geen corrigerende maatregelen.

15/07/2021: “10u14: 1 niet ransportwaardige zeug wordt aangevoerd

Er was niemand aanwezig van het slachthuispersoneel bij het afladen van de camion dus ook deze zeug werd niet opgemerkt als niet transportwaardig. Als ik niet had gezegd deze zeug apart te steken, dan was ze bij de andere zeugen gestoken. Ze kreeg door het slachthuis geen voorrang in het slachtproces, pas nadat ik het vroeg werd de zeug bedwelmd en gekeeld.

Het gebeurt in de verlofperiode zeer vaak dat er geen controle is door het slachthuis bij het afladen van de camions”

09/12/2021: “- tijdens deze slacht dag waren er terug meerdere zaken niet correct betreffende de omgang met dieren en het drijven
- geen rustige omgang met de dieren: roepen van de drijver, luid rammelen met de peddel om dieren op te jagen, hard kloppen met peddel op de varkens zelf, op de ijzeren constructie, op de drijfplank
- er wordt geklopt op de ijzeren constructie voor de kop van het varken, hierop gaat het varken achteruit in plaats van vooruit, vervolgens wordt het varken 3x geprikkeld met de elektrische veedrijver
- voor de manuele bedwelming van de zeugen wordt de elektrode +- 2 seconden op de juiste plek geplaatst, vervolgens wordt de elektrode verschoven (bv. op het oog, naast het oog, op de neusrug, op de kaken net achter de mondhoeken)
- de bedwelmingsbox voor de zeugen heeft een onstabiele gladde bodem
- de elektrische veedrijver wordt ook bij de zeugen bij >10% van de dieren gebruikt, 2 zeugen werden geprikkeld in de stallen ook al liepen ze vooruit (de drijver had mij niet gezien), deze zeugen waren nog in de stal en op >10 m van de bedwelmingsbox. Ze liepen reeds in de goede richting dus er was geen enkele verantwoording om bij deze dieren de elektrische veedrijver te gebruiken.”

Wat we lezen in de rapporten is slechts het topje van de ijsberg. In de eerste plaats omdat het gaat om documenten van de inspecteurs van Dierenwelzijn Vlaanderen, die met enige regelmaat slachthuizen aangekondigd én onaangekondigd bezoeken. Het slachthuispersoneel moet al erg onoplettend zijn om de regels te overtreden waar de inspecteur op staat te kijken. En ook omdat de mishandelingen eerst door een inspecteur geconstateerd moet worden, en die het dan ook nog de moeite waard moet vinden om het bijbehorende papierwerk te verrichten. Het is aannemelijk dat er nog veel meer misstanden gebeuren wanneer er geen inspecteurs aanwezig zijn. De pakkans is enorm klein.

Vervolgens werd het slachthuis tijdelijk gesloten. Het is Animal Rights een raadsel waarom dit slachthuis nog open is mogen gaan. Vier weken sluiting lijkt een veel te lichte maatregel. Het bedrijf zou op amper vier weken tijd heel haar werkwijze veranderd hebben. Onmogelijk volgens ons.

Het volgende incident volgt dan ook op 13 mei 2022: in Eeklo wordt een kreupel rund met afbrokkelende 'klauwen' aangevoerd en geslacht. Zie bovenstaande video in. Of er een proces verbaal werd opgemaakt is ons niet bekend.

Animal Rights zal dit bedrijf verder in de gaten houden.