Inhoud
Geen eerlijke telling van de slachtoffers van de wetenschap
Bij Animal Rights vermoeden we al langer dat het het aantal dieren dat in Belgische laboratoria sterft, ten minste twee keer zo hoog is als de jaarlijkse statistieken doen vermoeden. Onafhankelijk Brussels parlementslid Victoria Austraet heeft hierover voor Animal Rights schriftelijke vragen aan de Brusselse minister voor Dierenwelzijn Bernard Claerfeyt gesteld.1 Jen Hochmuth: "Voorlopig blijven we op onze honger zitten en moeten we tot 2023 wachten voor exacte cijfers in België, terwijl ons buurland Nederlands deze cijfers jaarlijks publiceert."
Lees ook: Het doden van overtollige proefdieren is een misdaad
Jaarlijks 12 miljoen proefdieren in EU labo's gedood zonder te worden gebruikt
In 2020 heeft de Europese Commissie haar verslag gepubliceerd over de uitvoering van Richtlijn 2010/63/EU betreffende de bescherming van dieren die voor wetenschappelijke doeleinden worden gebruikt in de lidstaten van de Europese Unie. In het verslag staat dat in 2017 in totaal 12 597 816 dieren in EU-laboratoria zijn gedood zonder dat zij in een procedure waren gebruikt.
Het lijkt erop dat van deze 12,6 miljoen dieren er ongeveer 6,5 miljoen "onnodig" zijn gedood: dieren die voor procedures zijn gefokt maar niet zijn gebruikt. De overige 6,1 miljoen dieren zijn bestemd voor de vorming en instandhouding van genetische lijnen. Er werd op gewezen dat deze dieren niet zijn opgenomen in de jaarlijkse proefdierstatistieken. Uit deze statistieken blijkt dat jaarlijks 10 miljoen proefdieren in de Europese laboratoria worden gebruikt. Voor Brussel ging het in jaar 2020 om 55 688 proefdieren.
Dit betekent dat het aantal dieren dat in laboratoria sterft in feite ten minste twee keer zo hoog zou zijn als de jaarlijkse statistieken suggereren.
Gebrek aan transparantie in België
De gegevens die in het vijfjaarlijks verslag van de Europese Commissie worden vermeld, zijn afkomstig van door de Lid-Staten verstrekte informatie. Dit betekent dat er ook cijfers moeten bestaan op het niveau van de verschillende gewesten in België.
Jen Hochmuth: "Het is ongelooflijk dat België deze informatie achthoudt terwijl ons buurland Nederland de cijfers van overtollige proefdieren gewoon jaarlijks publiceert."
Situatie in Nederland
Gemiddeld worden er jaarlijks in Nederland ruim 430.000 proefdieren gedood zonder ooit te zijn gebruikt in een proef. Stichting Animal Rights vroeg in 2021 informatie op bij 13 universiteiten en medische centra naar het aantal proefdieren en stelde op basis daarvan een omvangrijk rapport op dat we overhandigden aan de Tweede Kamer.
Lees ook: Dieren gedood in voorraad: overhandiging rapport aan de Tweede Kamer
Vragen van Brussels Parlementslid Victoria Austraet aan de minister voor dierenwelzijn
Kunt u uitleggen waarom het aantal dieren dat is gedood zonder in het laboratorium te zijn gebruikt, niet wordt vermeld in de jaarlijkse statistieken van Leefmilieu Brussel?
Kunt u deze gegevens verstrekken voor de jaren 2018, 2019, 2020 en 2021 voor het Brussels Gewest?
Uit Europese cijfers blijkt dat er nog steeds meer dieren worden gedood zonder dat zij zijn gebruikt dan er dieren zijn die aan proeven worden onderworpen. Neemt u maatregelen om dit aantal te verminderen met het oog op de dierenbescherming?
Antwoord van de minister voor dierenwelzijn Bernard Clerfayt
De statistische gegevens die Leefmilieu Brussel jaarlijks publiceert, zijn voorlopig alleen gebaseerd op de cijfers over het gebruik van proefdieren die door de gebruikers van proefdieren bij de administratie worden ingediend; de andere gegevens hoeven slechts om de vijf jaar aan de Europese Commissie te worden meegedeeld.
De recente wijziging van het koninklijk besluit van 29 mei 2013 door een besluit van 20 februari 2022 vereist echter dat de gegevens over gedode en niet gebruikte dieren jaarlijks aan Leefmilieu Brussel worden meegedeeld. De gegevens waarom u verzoekt, zullen in 2023 beschikbaar zijn als onderdeel van het uitvoeringsverslag over Richtlijn 2010/63, dat in het najaar zal worden gepubliceerd.
Het standpunt van Animal Rights is dat proefdieren überhaupt niet gebruikt dienen te worden in experimenten. Zet in op moderne dierproefvrije onderzoeken: daar hoeft geen enkel dier onder het mom van de wetenschap of overbodig gedood te worden.
Het is belangrijk op te merken dat "dieren die in het laboratorium zijn gedood zonder te zijn gebruikt" in een experiment een ander doel kunnen hebben gehad. Een dierproef is een procedure waarbij dieren pijn, lijden of angst kunnen ondervinden die gelijk is aan of groter is dan die welke veroorzaakt wordt door het inbrengen van een naald. Sommige dieren zijn gefokt als proefdieren, maar worden niet in een dergelijke procedure gebruikt. Dit zijn bijvoorbeeld dieren die worden gebruikt voor hun organen of weefsels of dieren die worden gebruikt voor gedragsonderzoek.
Het Brussels Gewest steunt de ontwikkeling van alternatieven voor dierproeven om het aantal gebruikte dieren drastisch te verminderen. De projecten Re-place en IC-3Rs kunnen worden aangewezen als instrumenten om onderzoekers bewust te maken en bij te dragen tot deze vermindering.
Lees ook: Wat zijn de alternatieven?
