(Eendags)haantjes

De leghennen die eieren produceren voor menselijke consumptie worden niet gefokt en geboren in legbedrijven. Ze zijn afkomstig van ouderdieren in vermeerderingsbedrijven. Daar worden hanen en hennen gehouden met de bedoeling steeds weer nieuwe leghennen voor de eierindustrie voort te brengen. De ‘broedeieren’ van deze ouderdieren worden kunstmatig uitgebroed in broedkasten op broederijen. De uitgebroede kuikens gaan eerst naar opfokbedrijven, omdat hennen pas na 15 tot 20 weken eieren gaan leggen. Vandaar worden de geslachtsrijpe hennen geleverd aan de legbedrijven waar de verdere ‘productie’ van consumptie-eieren plaats vindt. Na anderhalf tot twee jaar, als hun 'productie' afneemt, gaan de leghennen naar de slacht om verwerkt te worden tot soepkip of kipsnacks en komt de volgende 'ronde' leghennen in het legbedrijf vanuit de opfok.

De bevruchte broedeieren van de ouderdieren worden op de broederijen in drie weken uitgebroed. Ongeveer de helft van de kuikens die geboren worden, zijn van het mannelijke geslacht. Zodra de eieren uitgebroed zijn, worden de kuikentjes gesorteerd: de hennetjes zijn bestemd voor de opfok/legbedrijven, de haantjes zijn afval.

Het geslacht van de kuikens wordt bij bruine legkippenrassen vastgesteld aan de hand van de kleur van de donsveertjes: bij mannelijke kuikens zijn de veertjes lichter van kleur.
Bij witte legkippenrassen worden de kuikens gesorteerd door middel van ‘veerseksen’: bij mannelijke kuikens zijn de veren aan de rand van de vleugel korter. ¹

Als het geslacht eenmaal is bepaald, worden de mannelijke kuikens afgemaakt. Dat is een standaardgebruik in de gehele eierindustrie, ook in de biologische sector. De dodingsmethoden zijn vastgelegd in de Europese wetgeving. De haantjes worden gedood door vergassing of levend vermalen in een verhakselaar/versnipperaar. Verhakselaars zouden vooral in Engeland veel gebruikt worden.

In Nederland en België zou alleen vergassing toegepast worden. Informele bronnen spreken dit tegen en stellen dat er in België ook verhakselaars gebruikt worden. Beide methoden veroorzaken angst, stress en pijn bij de dieren. In de verhakselaar worden de kuikens bij volle bewustzijn aan stukjes gehakt door snel ronddraaiende messen.

Voor vergassing is een broederij uitgerust met een CO2-kamer waarin de dieren in een vier minuten durend proces vermoord worden. In de eerste zone van de vergassingskamer is het CO2-gehalte van een zodanig niveau dat de haantjes verdoofd raken, in de tweede is de hoeveelheid hoger zodat ze definitief ‘inslapen’. ‘Inslapen’ is echter een eufemisme en het woord ‘euthanasie’ zou helemaal niet gebruikt mogen worden.

Hoge concentraties CO2 lijden onvermijdelijk tot ondraaglijke ademnood, angst, hyperventilatie en extreme stress. Daarom ligt CO2 als verdovingsmiddel onder vuur bij de slacht van varkens en pluimvee. Drie jaar geleden maakte Animal Rights nog undercoverbeelden van een broeierij in Tielt. Daarop is onder andere te zien dat er gegooid wordt met de kuikens, dat ze verdrinken in een emmer water en dat ze creperen tussen het afval. ¹

“Iedere maand gaan 1,7 miljoen Nederlandse eendagskuikens (leg) naar derde landen,” staat in het Boerderij artikel ’Afzet valt weg, eendagskuikens geëuthanaseerd’ van 31 maart 2020. ¹ Dat zijn op jaarbasis 20,4 miljoen leghenkuikens, waarvan het gelijke aantal broertjes is afgemaakt. Dat wil zeggen, dat als het aantal van 40 tot 45 miljoen ééndagshaantjes dat jaarlijks in Nederland wordt vergast, klopt, grofweg de helft daarvan wordt afgemaakt voor de export…

Het wil ook zeggen dat de helft van de leghennen die in Nederland uit het ei komen, hun leven zullen slijten in omstandigheden die veelal nog slechter zijn dan hier. Nederland als exporteur van dierenleed.

Het zijn niet alleen ééndagshaantjes die worden gedood, ook surplus hennetjes worden gedood, zoals de antwoorden van Landbouwminister Schouten op Kamervragen over het effect van de corona crisis duidelijk maken:

“De export van eendagskuikens via luchtverkeer naar landen buiten de EU is grotendeels stilgevallen vanwege geannuleerde vluchten. Het gaat hierbij met name om eendagskuikens voor de leghennenhouderij. De broederijen hebben zich ingespannen om zoveel mogelijk eendagskuikens die niet konden vertrekken elders te plaatsen. Hetzij door om te boeken naar luchtvaartmaatschappijen die nog wel vluchten aanbieden, dan wel via herbestemming naar landen die per auto bereikbaar zijn. De Centrale Organisatie Broedeieren en Kuikens (COBK) heeft mij geïnformeerd dat het gaat om circa 1.250.000 eendagskuikens waarvan de vluchten zijn geannuleerd. Na 20 maart 2020 zijn er geen broedeieren meer ingelegd voor deze bestemmingen.”

“COBK heeft mij geïnformeerd dat er circa 700.000 eendagskuikens zijn gedood als gevolgd van de annulering van een aantal vluchten waarmee eendagskuikens vervoerd zouden worden. Over informatie omtrent het aantal moederdieren dat vervroegd geslacht is als gevolg van exportbeperkingen beschik ik niet.”

Sommigen zien een oplossing in zogenaamde dubbeldoelkippen: rassen die redelijk veel eieren - 200 tot 250 per jaar - leggen én 'smakelijk' vlees opleveren zodat de haantjes kunnen worden vetgemest in plaats van direct vermoord. De meeste productiebedrijven willen echter niet met deze rassen werken: dat levert minder rendement.

Er zijn wel enkele initiatieven. De broertjes van de legkippen bij het Nederlandse bedrijf Kipster worden vijftien tot zeventien weken oud voor ze naar het slachthuis gaan. Het vlees wordt verwerkt in verschillende hanenvleesproducten, zoals hanenburgers. rookworst en balletjes, die te koop zijn bij Lidl en maar een beetje meer kosten dan gewone kip. Ruud Zanders, directeur Kipster: “Als wij de broertjes van onze legkippen niet direct vergassen, maar grootbrengen om op te eten, dan geven we ze een functie in ons voedselsysteem. Per saldo hoeven er dan minder dieren gedood te worden voor onze vleesconsumptie, want een kilo van dit hanenvlees kan een kilo vlees van speciaal hiervoor gefokte dieren vervangen.”

Ook in Nederland, startte het biodynamische bedrijf Demeter het project Broederhanen, waarbij particulieren een ingevroren haan als geheel kunnen bestellen. Om het eten van mannelijke dieren populairder te maken lanceerde Bionext een campagne met de toepasselijke naam 'Man in de Pan’.

Het Bruderhahn Initiative Deutschland (BID) verbindt meer dan dertig boerderijen met productiebedrijven en groothandelaren. Sinds de start in 2012 verkochten ze samen al vijftig miljoen eieren. Voor een ei vragen ze vier cent meer dan gemiddeld. Met die extra inkomsten betalen ze de kosten om de hanen groot te brengen en nadien te verkopen als vleeskuikens.

Legrassen zijn geselecteerd op het leggen van grote hoeveelheden eieren en niet om spiermassa op te bouwen. Hun lichaamsgewicht ligt dus stukken lager dan dat van vleeskippen en ze hebben meer dan dubbel zoveel voeding nodig om dezelfde hoeveelheid vlees aan te maken. Dat voer wordt gekweekt op landbouwgrond. Als leghanen opgekweekt worden, zal er dus nog meer vruchtbare grond voor de kippenindustrie worden misbruikt, met meer CO2-uitstoot, mest en duurder vlees als gevolg. Het inefficiënt fokken van dieren, vergroot de ecologische voetafdruk. Dat bevestigt ook een studie van de Universiteit van Wageningen: de kosten, het voederverbruik en de milieubelasting van hanenkweek liggen veel hoger dan die van vleeskuikens.

Het opzetten van leghaantjes is dus allesbehalve duurzaam. De voederconversie van leghaantjes ligt op circa 3,5. Die van reguliere vleeskuikens slechts op 1,50. Leghaantjes voer je dus grondstoffen die vleeskuikens veel efficiënter omzetten in het spierweefsel waarvoor ze gehouden en geslacht worden. ¹

Het grootbrengen van leghaantjes zou tussen de 3,50 tot 3,70 euro per leghen kosten. Geslachtsbepaling in het ei kost zo’n 4 euro per leghen. De kosten liggen op dit moment dus vrij dicht bij elkaar. Een eendagskuiken dat uitgroeit tot leghen en waarvan het broertje vergast wordt, kost nu tussen de 0,70 en 0,75 euro.

Daarnaast kan je je afvragen wat erger is: meteen na geboorte afgemaakt worden of nog 17 weken door ‘bestaan’ in een afgesloten schuur?

Vanuit de samenleving is er veel kritiek op het massaal doden van eendagshaantjes in de eierindustrie. De afgelopen jaren hebben diverse onderzoeksinstituten en bedrijven geprobeerd om oplossingen aan te dragen.

De KU Leuven ontwikkelde een niet-invasieve methode die het mogelijk maakt om vroeg in het broedproces al te achterhalen welke eieren mannelijke embryo’s bevatten. Dit gebeurt door middel van lichttechnologie. Het minpunt aan de techniek is dat ze alleen bruikbaar is voor bruine legkippenrassen, maar de methode blijkt wel voor 98% nauwkeurig te zijn. ¹

Het Leidse biotech bedrijf In Ovo heeft na jaren van experimenteren inmiddels de techniek om met vruchtwaterpuncties eieren te seksen voor alle soorten eieren. Dat kan nu op de achtste of negende dag, maar In Ovo wil dat verder vervroegen om buiten de ethische discussie over ei en levend wezen te blijven. Directeur Wouter Bruins zegt dat In Ovo dichtbij een commercieel haalbare introductie is. Ze werken nu aan een demo die acuraat 1800 puncties per uur doet, maar moeten uiteindelijk naar een machine voor zeker 100.000 eieren per dag. Dat zou moeten resulteren in een kostprijsverhoging van slechts een cent per doosje, anders is het niet rendabel genoeg voor de pluimveesector. ^{1 2}

Met een sensor controleert men bij de vergelijkbare Seleggt-methode of een ei van negen dagen oud bevrucht is. Indien dat het geval is, wordt er met een laser een klein gaatje in de schaal gebrand, waardoorheen, door de omgevingsluchtdruk te verhogen, een druppeltje vruchtwater wordt uitgeperst. Het binnenste membraan sluit zich vanzelf weer, het gaatje on de schaal blijft bestaan. Dit druppeltje wordt vervolgens met een markeervloeistof getest. De kleur van de markeervloeistof geeft aan of het geslacht mannelijk of vrouwelijk is. De methode detecteert een bepaald hormoon - oestronsulfaat - dat aanwezig is in ‘vrouwelijke’ eieren. Het werkt dus als een soort zwangerschapstest negen dagen na bevruchting. De wetenschappers spreken over een nauwkeurigheid van 98,5%.

‘Vrouwelijke’ eieren belanden terug in de incubator, waar ze zich verder ontwikkelen. De geselecteerde kuikens zullen na in totaal 21 dagen in een industriële broedmachine uitkomen en uiteindelijk als leghennen worden gebruikt. Mannelijke eieren en eieren die niet bevrucht zijn, worden verwerkt tot eierpoeder en gaan de voedselketen in.

De eerste kuikens die als ei door deze machine gingen, leggen nu zelf eieren die in winkelrekken liggen onder de naam Respeggt. Half november 2018 maakte supermarktketen Rewe bekend dat het in zijn winkels rond de Duitse hoofdstad Berlijn consumptie-eieren introduceert van ‘broederloze’ leghennen. Sinds januari 2020 zijn ze ook verkrijgbaar in de Nederlandse supermarktketen Jumbo. ¹

Respeggt is een Duits-Nederlands bedrijf. Het Nederlandse bedrijf HatchTech uit Veenendaal ontwierp de machine die behalve nauwkeurig ook snel moest werken: eieren moeten binnen twee uur terug in de incubator belanden. ²

De vruchtwaterpunctie technieken worden op dit moment toegepast op de achtste of negende dag. Volgens de wetenschap begint het hartje van een kuiken al op dag twee te kloppen. Als het kuiken al leeft in het ei. Is dat dan zo'n groot verschil? Er wordt beweerd dat kuikens voor de dertiende of veertiende dag nog niets voelen, maar dat staat ter discussie. Zolang het geslacht niet bepaald kan worden vóór het broedproces, zal er discussie blijven bestaan over wat 'leven' of 'voelen' inhoudt.

Hoe wordt er in dit nieuwe systeem omgegaan met de vogeltjes, nu alleen nog hennetjes, die niet snel genoeg uit het ei geraken, of ongezond lijken? Worden zij nog wel versnipperd, verstikt of gewoon bij het afval gegooid?

De ‘geaborteerde’ kuikens zijn ook moeilijker te valoriseren dan de mannelijke eendagskuikens. Die worden nu immers vaak verkocht als dierenvoeding. In Europa werden in 2018 ongeveer achtduizend ton haankuikens afgezet als voeding voor exotische dieren van particulieren en in dierentuinen en opvangcentra. Dat zijn tweehonderd miljoen haantjes. Het geld dat daarmee verdiend wordt, kan bijvoorbeeld de aankoopkosten van het CO2-gas dat nodig is voor de vergassing dekken. Stel dat het vergassen van kuikens verboden wordt, hoe wordt dan die voedingsvraag opgevangen? Als vergassen hier verboden wordt, worden de kuikens dan van buiten ingevoerd? Als het vergassen van kuikens over de hele wereld verboden wordt, zouden er dan massaal muizen en ratten gefokt worden voor dierenvoer? Wie - niet wat! - zal er nu voor die 'behoefte' gedood worden?

Animal Rights kadert dat binnen een breder plaatje van rechten voor alle dieren: Het houden van exotische dieren zoals reptielen en roofvogels moet ook aan banden worden gelegd. Het is volstrekt absurd om het ene diermisbruik (het vergassen van haantjes) te verdedigen door middel van een andere vorm van diergebruik (het gevangen houden van roofdieren).

In 2013 werd in Nederland genetische modificatie nog overwogen naar aanleiding van onderzoek aan de Universiteit van Edinburg. Het gen van een kwal zou gekoppeld worden aan het geslachtschromosoom van mannelijke kuikens. Hierdoor kunnen eieren met mannelijke embryo's van te voren herkend worden. Het gen licht namelijk fluoriserend op onder een bepaalde lamp. Deze eieren hoeven dan niet de broedmachine in. Het haankuiken heeft, ook in het ei, nooit geleefd. ¹

Elders is deze technologie wel verder ontwikkelt. De Israëlische startup eggXYt gebruikt CRISPR gentechnologie om moederdieren genetisch te modificeren. Hun bevruchte mannelijke eieren dragen een biomerker in de vorm van een fluorescentie die zichtbaar wordt onder een bepaald licht. In tegenstelling tot de vruchtwaterpunctie technieken gebeurt dit bij nog niet bebroede eieren in plaats van tijdens het broedproces. De mannelijke eieren wil EggSYt afzetten in de voedselketen.

De genetische technologie die de geslachtsbepaling vóór het broedproces mogelijk maakt, is verboden in Europa. Het is niet waarschijnlijk dat die wetgeving snel zal veranderen. Het genetisch 'manipuleren' van een levend, voelend wezen is een aantasting van zijn of haar integriteit.

Voor de industrie (broederijen, pluimveehouders, en supermarkten) is het seksen van de eieren vooral een mooie marketingcampagne uit naam van dierenwelzijn. Het consumeren van eieren wordt acceptabel gemaakt, het imago van de industrie wordt opgevijzeld, en de consument voelt zich beter over zijn of haar consumptie van immorele dierlijke producten. De hennen worden echter niet gespaard. Hen wacht, ondanks alle nieuwe technieken, nog steeds een kort en ellendig leven als eiermachine.

De eierdoosjes bij Jumbo dragen het label “respeggt”, maar is ‘respect’ de naam die dit systeem verdient? Zijn dit ‘ethische’ eieren zoals sommige media het noemen? Want voor de leghennen verandert er niets. De geselecteerde vrouwtjes dieren verdwijnen gewoon massaal in prikkelarme kooisystemen of benauwde scharrelschuren waarin ze onnatuurlijk dicht op elkaar, een onnatuurlijke hoeveelheid eieren leggen. Nog steeds ziet ~80% van hen geen daglicht en komt nooit buiten, en nog steeds zullen ze na anderhalf jaar opgebruikt zijn en naar de slacht gaan om als soepkip te eindigen.

Bij het zoeken naar een oplossing voor het morele probleem van de massamoord op miljoenen eendagshaantjes worden andere morele problemen zoals het moederloos opgroeien van kuikentjes, het wegnemen van eieren gelegd door kippen, of het in slavernij houden en vervolgens slachten van leghennen, genegeerd.

Dan hebben we het nog niet over ziekte, stress, en kaal gepikt worden dat velen van hen zal treffen. Of het leven en lijden van de ouderdieren die de te seksen eieren gelegd hebben. Animal Rights heeft het vreselijke leven van leghennen al eerder uitgebreid getoond.

In Zwitserland is er sinds september 2019 een verbod op het versnipperen van kuikens.

Januari 2020 kondigde Frankrijk aan dat ze het doden van de eendagshaantjes zal verbieden. Frankrijk wil dat pluimveehouders hier uiterlijk eind 2021 mee stoppen. ¹

In juni 2019 besloot de hoogste administratieve rechtbank in Duitsland, het Bundesverwaltungsgericht, dat de pluimveesector voorlopig mag doorgaan met het massaal doden van pasgeboren haantjes. In Duitsland worden jaarlijks ongeveer 45 miljoen eendagskuikens gedood. De zaak kwam voor de rechter door broederijen in Noordrijn-Westfalen. De deelstaatregering had in 2013 bepaald dat het systematische doden in strijd is met het Tierschutzgesetz, de dierenbeschermingswet. Twee broederijen stapten naar de rechter en kregenuiteindelijk respijt omdat de oplossing van geslachtsbepaling in de broedeieren in zicht is. ^{2 3}

In 2019 stelde politicus Hermes Sanctorum-Vandevoorde een vraag over het onderwerp van het vergassen van eendagskuikens in het Vlaamse parlement. Het antwoord van Koen Van den Heuvel, Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw op dat moment, was dat de alternatieve technieken nog te experimenteel zijn of niet toepasbaar op grote schaal. Zodra dit wel het geval is, kan de broeierijsector aangemoedigd worden om ze te gebruiken.

Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren diende in 2014 al een motie in voor een verbod op het doden van eendagshaantjes per 2018. Toenmalig staatssecretaris van Economische Zaken Sharon Dijksma vond het toen nog niet nodig om een wet voor te bereiden waarin het doden van eendagshaantjes werd verboden. ⁴

De pluimveesector in België en Nederland verklaart regelmatig interesse te hebben in de innovatieve technieken. Toch wordt er geen gebruik van gemaakt. De sector stelt dat de technieken nog niet accuraat genoeg zijn, en momenteel nog teveel kosten meebrengen om economisch rendabel te zijn. Wanneer er uiteindelijk een verplichting komt, zal de sector zoals altijd voorop staan om de hand op te houden voor gemeenschapsgeld.

Animal Rights ziet dieren als unieke voelende individuen, niet als producten die 'economische rendabel' moeten zijn! Wij roepen de mensen op om geen eieren te eten. Dat is de meest effectieve manier om dierenlevens te sparen van de eierindustrie.

Toch zou een verbod op vergassen (en versnipperen) welkom zijn. In zowel Nederland als België stuurde Animal Rights samen met andere dierenbelangenorganisaties een brandbrief naar de verantwoordelijk ministeries met het verzoek om het voorbeeld van Frankrijk en Zwitserland te volgen.

Op 29 juni 2020 beantwoordde minister Schouten van LNV eindelijk de Kamervragen van de SP over het verbod op het doden van ééndagshaantjes in Frankrijk. ¹ Zoals zo vaak is de houding van deze minister teleurstellend. Hoewel ze beweert dat ze "positief [is] over het initiatief dat de Franse en Duitse Minister hebben genomen om het ontwikkelen van alternatieven voor het doden van eendagshaantjes te bespoedigen door het opzetten van een platform met als doel om het vroegtijdig doden per eind 2021 te kunnen beëindigen," zegt ze vervolgens:

"Ik ben bij de huidige stand van zaken niet voornemens een verbod op het doden van eendagshaantjes in te stellen."

Ook binnen Europa weigert ze daarvoor te pleiten:

"Ik ben van mening dat het noodzakelijk is dat er meer commercieel toepasbare oplossingen voorhanden moeten zijn voordat een eventueel verbod op het doden van eendagshaantjes kan worden ingesteld. Ik zal de ontwikkelingen nauw blijven volgen en in overleg blijven met de sector en omringende landen."

Dat, terwijl ze aangeeft dat de methode voor geslachtsbepaling van de kuikens in het ei dit jaar op commerciële basis kan worden toegepast en de pluimveesector zich heeft verplicht hieraan mee te werken:

"In de Uitvoeringsagenda Pluimveesector die in september 2019 met de brief over de toekomst van de veehouderij naar uw Kamer is toegestuurd (Kamerstuk 28 973, nr. 218) committeert de Nederlandse sector zich ook aan het toewerken naar maatschappelijk geaccepteerde oplossingen voor de eendagshaantjes. Zodra er technieken zijn die goed werken in de praktijk, zullen deze breed worden ingevoerd ..."

Voor Schouten lijkt het dierenleed ondergeschikt aan de marktwerking:

"Het afmesten van de haantjes uit de legsector is één van de mogelijke oplossingen om het doden van de dieren te voorkomen. Daarnaast kan er gekozen worden voor het gebruik van dubbeldoelkippen en/of geslachtsbepaling in het ei. Voor alle opties is het van belang dat er voldoende afzetmarkt bestaat."

Schouten geeft aan dat er in Nederland geen shredders worden gebruikt om haantjes te verhakselen:

"Er zijn mij geen Nederlandse bedrijven bekend die gebruik maken van de shredder als dodingsmethode. Er wordt gebruikgemaakt van gasdoding. Er worden geen levende haantjes geëxporteerd om elders te worden gedood."

Over de aantallen zegt Schouten:

"De pluimveesector geeft aan dat er in Nederland inderdaad circa 40 miljoen eendagshaantjes per jaar worden gedood. Deze kuikens worden gebruikt als diervoeding. Hierbij kan worden gedacht aan afzet naar dierentuinen maar ook naar particuliere houders van exotische dieren zoals reptielen, en vogelparken."

De Duitse minister van Landbouw Julia Klöckner wil het doden van mannelijke eendagskuikens van legrassen bij wet verbieden. Omdat de pluimvee-industrie bestaande alternatieven niet vrijwillig gebruikt om over de hele linie eind 2021 een eind te maken aan het doden van de haankuikens, wil de minister een wet opstellen om deze werkwijze van de eierindustrie te stoppen. Klöckner zei dit dinsdag 14 juli tegen de Neue Osnabrücker Zeitung. Duitsland doodt jaarlijks ongeveer 45 miljoen ééndagshaantjes. ¹

Begin september 2020 heeft ze een wetsontwerp ingediend om het doden van kuikens per 2022 te beëindigen. De wet werd 20 januari 2021 door het Bundeskabinett gelanceerd. ²

Een verdere aanscherping volgt in 2024. Dan wordt ook het doden van embryo's na de zesde incubatiedag verboden. Op dit moment werken alle marktrijpe methoden voor geslachtsbepaling in het ei nog tussen de negende en veertiende incubatiedag. Volgens het wetsontwerp voelen kippenembryo's echter al pijn op de zevende dag van de incubatie. Het Duitse ministerie van Landbouw beschrijft de bestaande procedures als overbruggingstechnologie. Om het geslacht in het ei op een nog vroeger tijdstip te kunnen bepalen, wordt verder onderzoek gedaan.

Alternatieve methoden voor genderherkenning in eieren zijn eind dit jaar klaar voor de markt, motiveerde Klöckner haar wetsontwerp. Twee methoden zijn volgens Klöckner eind 2021 klaar voor de praktijk: endocrinologisch (op basis van hormonen) en spectroscopisch (met licht). Andere alternatieven voor het doden van eendagskuikens noemt Klöckner het fokken van broedhanen en het gebruik van dubbeldoelkippen.

Bij de presentatie van het wetsvoorstel benadrukt Klöckner dat dierenwelzijn zwaarder weegt dan economische belangen. Het doden van eendagskuikens noemt zij ethisch niet verantwoord. Klöckner is optimistisch dat het verbod een signaaleffect heeft voor andere landen. Hallo minister Schouten!!!

Op 18 februari 2021 volgen er nieuwe Kamervragen in Nederland:

Vragen van het lid Futselaar aan de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit over het nieuws dat Duitse haantjes niet meer in de hakselaar hoeven

Vraag 1
Bent u bekend met het bericht ‘Duitse haantjes hoeven niet meer in de hakselaar’?

Vraag 2
Kunt u de Kamer informeren over de voortgang van de afspraken die u met de pluimveesector heeft gemaakt in het kader van de Uitvoeringsagenda Pluimveesector over het vinden van alternatieven voor het doden van hanenkuikens?

Vraag 3
Bent u met de supermarktketens in gesprek om te onderzoeken in hoeverre er voldoende afzetmarkt bestaat voor pluimveeproducten waarbij geen kuikens vroegtijdig gedood behoeven te worden?

Vraag 4
Welke maatschappelijk geaccepteerde oplossingen ziet u momenteel als het meest perspectiefrijke alternatief voor het doden van hanenkuikens en welke technische mogelijkheden horen daarbij?

Vraag 5
Zijn er volgens u nog belemmeringen die het invoeren of verplicht stellen van deze alternatieven voor doding van kuikens verhinderen en zo ja, welke zijn dit?

Vraag 6
Bent u nog steeds van mening dat er onvoldoende commercieel toepasbare oplossingen voor handen zijn om over te gaan tot een verbod op het doden van eendagskuiken?

Op 5 maart stelt minister Schouten beantwoording uit.

Op 29 maart kondigt In Ovo, een spin-off van de Universiteit Leiden, aan dat de eerste 150.000 kuikens zonder kuikenruiming zijn uitgebroed. ³ De gendertyperingsmachine screent eieren sinds december op hoge snelheid in een commerciële broederij. Deze kippen zijn bijna klaar om te leggen. Het bedrijf is nu klaar om zijn impact op te schalen. In Ovo sekst op dag-9 van ontwikkeling.