Inhoud
Aantal dierproeven in Vlaanderen werkelijk gedaald?
Minister van Dierenwelzijn, Ben Weyts stuurde goed nieuws de wereld in: in 2023 was het aantal dierproeven in Vlaanderen het laagste in een decennium, met 240.833 dierproeven. Ter vergelijking: in 2022 waren dat er nog 264.931.1 2
Maar is er echt sprake van een duurzame daling? Rowena Vanroy van Animal Rights nuanceert: “Het is te vroeg om te spreken van een structurele afname. De aantallen schommelen sowieso. Het ene jaar vindt een grootschalige proef plaats, het andere jaar niet. Dat maakt het moeilijk om een blijvende trend vast te stellen.”
Investeringen in alternatieven
De Vlaamse overheid benadrukt dat ze verdere stappen wil zetten om het aantal dierproeven te verminderen. Een voorbeeld hiervan is de subsidie van 160.000 euro aan de KU Leuven voor de ontwikkeling van tests met organoïden. Hoewel Animal Rights dit initiatief toejuicht, wijzen we er ook op dat losse initiatieven niet structureel genoeg zijn om een echte verandering teweeg te brengen.
Bovendien investeert de Vlaamse overheid nog steeds veel grotere bedragen in onderzoek met dierproeven dan in proefdiervrije methoden. Dit moet anders, de Vlaamse overheid zou enkel nog in proefdiervrij onderzoek moeten investeren.
Verder ontbreekt het aan een concrete strategie voor de overgang naar proefdiervrije wetenschap. Er wordt niet onderzocht op welke onderzoeksdomeinen de transitie al sneller kan en welke stappen nodig zijn om de transitie te kunnen versnellen.
Vanroy concludeert: “Met willekeurige investeringen in enkele alternatieven schakelt de wetenschap niet plots over op proefdiervrij. We zien nu al een tweedeling ontstaan: een stroming binnen onderzoekinstellingen die vasthoudt aan dierproeven en een apart spoor dat zich richt op alternatieven. Samenwerking tussen beide is essentieel, en daar moet de overheid een actieve rol in spelen.”
Leiderschap in Europa
Volgens minister Weyts wil Vlaanderen “een leidende rol spelen in Europa bij het afbouwen van dierproeven.” Mooie woorden, maar er is meer nodig dan dat. Vlaanderen kan bijvoorbeeld een voortrekkersrol spelen in de herziening van de Europese chemicaliënrichtlijn, die verantwoordelijk is voor tienduizenden dierproeven per jaar. Verder zou Vlaanderen, zoals buurland Nederland in 2024 deed, een aanzienlijk budget moeten vrijmaken voor het ontwikkelen en valideren van alternatieven. In Nederland maakte het Nationaal Groeifonds 124,5 miljoen euro euro vrij voor de transitie naar proefdiervrije innovatie.1
Hoewel een lichte daling in het aantal dierproeven bemoedigend lijkt, is Vlaanderen ver verwijderd van een koploperspositie in proefdiervrije wetenschap. Dit heeft niets te maken met wetenschappelijke beperkingen, maar alles met een gebrek aan visie en daadkracht. Animal Rights gaat graag met de bevoegde ministers van Dierenwelzijn (Ben Weyts) en Innovatie (Matthias Diependaele) in gesprek.
